Wstęp 2

Rozdział I. Dochody jednostki samorządowej 4
1.1. Źródła dochodów jednostki samorządu terytorialnego 4
1.2. Dochody własne 15
1.3. Subwencje i dotacje 16

Rozdział II. Charakterystyka Gminy Brwinów 26
2.1. Położenie Gminy 26
2.2. Demografia Gminy 31
2.3. Potencjał gospodarczy Gminy 34
2.4. Władze Gminy i jej jednostki organizacyjne i pomocnicze 38

Rozdział III. Dochody Gminy Brwinów 45
3.1. Dochody własne gminy 45
3.2. Dochody podatkowe gminy 52
3.3. Subwencje i dotacje gminy 56
3.4. Struktura i dynamika dochodów gminy 61

Rozdział IV. Projekt zwiększenia ściągalności dochodów w Gminie Brwinów 66
4.1. Samodzielność finansowa gminy 66
4.2. Analiza SWOT 68
4.3. Cel strategiczny: „Efektywna gospodarka gminy o wysokim potencjale wzrostu” 70
4.4. Oddziaływanie organów gminy na wysokość podatków lokalnych 71

Podsumowanie 75
Literatura 77
Spis tabel 82
Spis rysunków 85

Wstęp

Integralną częścią finansów publicznych są finanse samorządowe. Obej­mują one sferę procesów i zjawisk związanych z gromadzeniem oraz rozdysponowywaniem środków publicznych przez organy jednostek samorządu terytorialnego i pod­ległe tym organom jednostki organizacyjne.

Zjawisko powstawania większego zainteresowania gospodarką finansową jednostek samorządu terytorialnego spowodowane jest zmianą terytorialnej organizacji państwa, wyodrębnieniem w sektorze finansów publicznych sektora samorządowego i utworzeniem podmiotów władzy publicznej oddziaływujących na rozwój lokalny i regionalny. Wyżej wspomniane zainteresowanie wynika w dużym stopniu z tego, że dopiero utworzenie od 1 stycznia 1999 r. w Polsce powiatów i województw stwarza warunki wstępne do klarownego po­działu odpowiedzialności za wykonywanie i finansowanie zadań publicznych o charakterze lokalnym i regionalnym, podejmowanie działań zmierzających do wzrostu efektywności wykorzystywania środków publicznych i realizowania skutecznego systemu nadzoru i kontroli gospodarki finansowej gmin, powia­tów, województw.

Podobnie jak wszystkie podmioty, również jednostki samorządu terytorialnego, aby sprawnie funkcjonować muszą się rozwijać. Taki rozwój szczególnie przejawia się w roz­budowie infrastruktury komunalnej (np., dróg, wodociągów), jej tworzeniu i ulepszaniu. Polskie samorzą­dy nadrabiając opóźnienia poprzednich dziesięcioleci, od początku lat 90. skierowały więc znaczny wysiłek na kwestie infrastrukturalne. Nadal braki w lokalnej infrastrukturze są ogromne, stąd należy szukać sposobów szybszego i efektywniejszego ich uzupełniania, na co nie wystarczają własne środki jednostek samorządowych.

Właściwe wykorzystanie środków własnych jednostek samorządowych wymaga zrozumienia problemów i korzyści jakie są związane z każdym z nich. Oprócz tego bardzo wskazana jest także znajomość przepisów prawa regulujących dostęp do ze­wnętrznych środków finansowania jednostek samorządowych. Przede wszystkim jednak, uzyskanie dotacji, kredytu czy wykorzystanie współpracy z partnerem prywatnym ma być podporządkowane strategii rozwoju jednostki samorządu terytorialnego.

Celem pracy jest przedstawienie kreowania i wydatkowania dochodów jednostki samorządu terytorialnego. Praca składa się z czterech rozdziałów.

Pierwszy zawiera informację o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, tj. o źródłach tych dochodów, klasyfikacji na dochody własne i obce, w tym subwencje i dotacje, które stanowią ich szczególny rodzaj.

W rozdziale drugim dokonano charakterystyki  społeczno – gospodarczo – ekonomicznej gminy, która poddana została badaniu – gminy Brwinów, położonej w województwie mazowiecki, w bliskiej odległości od Warszawy.

Rozdział trzeci poświęcono omówieniu źródeł dochodów gminy, w podziale na dochody własne realizowane poprzez podatki oraz dochody obce – subwencje i dotacje, przeanalizowano także ich strukturę i dynamikę.

W ostatniej części pracy natomiast przeanalizowano politykę władz gminy w zakresie kreowania jej dochodów. Przeprowadzono analizę SWOT oraz omówienie zasadnicze cele strategii finansowej i scharakteryzowano działania gminy mające na celu kształtowanie dochodów z tytułu podatków lokalnych. Działania te miały na celu wskazanie stopnia samodzielności finansowej gminy.

Praca została napisana w oparciu o dostępna literaturę fachową, akty normatywne i prawne oraz informacje dotyczące gminy Brwinów zamieszczone na jej stronach internetowych.