Archiwum kierunku Psychologia

prace dyplomowe z psychologii – prace magisterskie i prace licencjackie z zakresu psychologii

Rozwój emocjonalny i wyrażanie emocji poprzez działalność plastyczną u dzieci

Wstęp 3

Rozdział I. Emocje i rozwój emocjonalny– istota i zakres pojęć 5
1.1. Definicja emocji 5
1.2. Istota i funkcje emocji 11
1.3. Podstawy biologiczne 12
1.4. Droga rozwoju emocjonalnego dzieci w młodszym wieku szkolnym 15

Rozdział II. Pojmowanie emocji przez dzieci w młodszym wieku szkolnym 26
2.1. Początki języka emocji 26
2.2. Rozmowy na temat emocji 33
2.3. Myślenie na temat emocji 36

Rozdział III. Sztuka plastyczna – jako szczególny wyraz emocji człowieka 43
3.1. Sztuka jako „produkcja” 43
3.2. Uwalnianie emocji 49
3.3. Sztuka jako droga do wspólnoty 53
3.4. Przykłady wybitnych dzieł malarskich będących odzwierciedleniem emocji 58

Rozdział IV. Sztuka dziecięca w kolejnych etapach rozwoju 64
4.1. Dzieci jako osoby przetwarzające informacje 64
4.1.1. Modelowanie czynności umysłowych 64
4.1.2. Istota myśli 68
4.1.3. Organizacja umysłu 69
4.1.4. Zapamiętywanie 73
4.2. Artystyczna ekspresja dziecięca w toku rozwoju 75
4.3. Rysunkowe testy pedagogiczne i psychologiczne 84

Rozdział V. Podstawowe zasady w pracy z dziećmi – współdziałanie a zajęcia plastyczne 93
5.1. Współdziałanie w sztuce plastycznej 93
5.2. Metoda dramy a stymulacja rozwoju dziecka w zakresie współdziałania 99
5.3. Zajęcia plastyczne a współdziałanie dzieci 99

Zakończenie 101

Bibliografia 104

Spis tabel 108

Spis fotografii 109

Wstęp

W dobie spontanicznego rozwoju cywilizacji, techniki i automatyzacji – rzeczywistość społeczna kształtuje nowy model osobowy człowieka. Jest nim jednostka nie tylko wszechstronnie wykształcona, aktywna, twórcza zawodowo i społecznie, ale umiejąca współdziałać z innymi. Potrafi też skutecznie realizować wyznaczone sobie plany życiowe jako człowiek otwarty na potrzeby innych, służący radą bądź pomocą. Winien on stwarzać dogodne warunki do rozwijania własnych zainteresowań i potrzeb poprzez pracę, zabawę i wypoczynek.

Szczególne miejsce w życiu współczesnego człowieka zajmuje szerzej pojmowana sztuka. Swymi działaniami jednostka prawdziwie zainteresowana sztuką nie nabywa korzyści materialnych dla siebie, lecz kształtuje wrażliwość i własne wnętrze osobowe oraz innych ludzi. W początkowych kontaktach z jej odbiorcą sztuka staje się rozrywką, ale im głębiej wnikają wartości estetyczne w jego psychikę, tym bardziej odczuwa on potrzebę częstego z nią obcowania. Nabywanie kultury jest procesem długofalowym i złożonym. Jeżeli kontakt ze sztuką następuje wcześnie — począwszy już od lat dzieciństwa — to ukształtowane zadatki artystyczne (poprzez ich utrwalanie w życiu dojrzałym) przekształcają się w stałe zamiłowania i nawyki. Słuszne są więc słowa podkreślające ważność sztuki w życiu każdego człowieka: „Świat przyszłości to świat homo aeslheticus — człowieka twórczego, wielkiego w swoim człowieczeństwie, szczęśliwego, intensywnie wypełniającego swe ograniczone w czasie życie poznawaniem prawdy i piękna, tworzeniem nowych wartości”.

Optymistyczna wizja człowieka twórczego kontrastuje z obrazem społeczeństwa zmaterializowanego, nastawionego na konsumpcję i wyłączne zaspokajanie potrzeb finansowych. Społeczeństwo, któremu sztuka stają się obce i zbędne, jest ubogie duchowo.

W niniejszej pracy podjęto próbę ukazania istoty rozwoju emocjonalnego i wyrażania emocji poprzez działalność plastyczną u dzieci w klasach I-III szkoły podstawowej. Taki też był zasadniczy cel opracowania.

Praca składa się z czterech rozdziałów:

W rozdziale pierwszym opisano emocje i rozwój emocjonalny – istota i zakres pojęć: definicja emocji, istota i funkcje, podstawy biologiczne oraz droga rozwoju emocjonalnego dzieci w młodszym wieku szkolnym.

Rozdział drugi to pojmowanie emocji przez dzieci w młodszym wieku szkolnym: początki języka emocji, rozmowy na temat emocji, myślenie na temat emocji.

Rozdział trzeci to sztuka plastyczna – jako szczególny wyraz emocji człowieka: sztuka jako „produkcja”, uwalnianie emocji, sztuka jako droga do Wspólnoty, przykłady wybitnych dzieł malarskich będących odzwierciedleniem emocji.

Rozdział czwarty to sztuka dziecięca w kolejnych etapach rozwoju: dzieci jako osoby przetwarzające informacje, artystyczna ekspresja dziecięca w toku rozwoju, rysunkowe testy pedagogiczne i psychologiczne.

Rozdział piąty to podstawowe zasady w pracy z dziećmi – współdziałanie a zajęcia plastyczne: współdziałanie w sztuce plastycznej, metoda dramy a stymulacja rozwoju dziecka w zakresie współdziałania oraz zajęcia plastyczne a współdziałanie dzieci.

Całość opracowania powstała w oparciu o literaturę fachową, artykuły prasowe, akty prawne oraz źródła ze stron WWW.

Mass media i ich wpływ na rozwój człowieka

Wstęp 1

Rozdział I. Rola mass mediów we współczesnej rzeczywistości w świetle literatury i prowadzonych badań 4
1.1. Mass media – podstawowe ustalenia terminologiczne 4
1.2. Klasyfikacja mass mediów 13
1.3. Funkcje, role i wpływ mass mediów .16

Rozdział II. Charakterystyka wieku rozwojowego badanych 25
2.1. Charakterystyka fizyczna 25
2.2. Charakterystyka emocjonalna 32
2.3. Charakterystyka psychologiczna 38

Rozdział III. Metodologia badań własnych 46
3.1. Cel i przedmiot badań 46
3.2. Problemy i hipotezy badawcze 47
3.3. Metody, techniki i narzędzia badawcze 50
3.4. Przebieg i teren badań 56

Rozdział IV. Analiza wpisów badań własnych 59
4.1. Prezentacja wyników 59
4.2. Podsumowanie i wnioski 67

Zakończenie 69
Bibliografia 71
Spis tabel i rysunków 74
Spis wykresów 75
Załącznik 76

Wstęp

Jednym z najważniejszych instrumentów oraz środków transmisji danych, jak również źródłem informacji niezbędnej do funkcjonowania życia społecznego stały się dzisiaj media masowe, które powstały wraz z rozwojem prasy, początkowo elitarnej, a następnie masowej. Zostały stworzone w ten sposób podwaliny pod nowy system komunikowania, którego zasadniczą cechą jest występowanie pośrednika w procesie porozumiewania się między nadawcą i odbiorcą. Rolę tę odgrywają środki masowego przekazu, nazywane także mass mediami. Obszar masowego komunikowania uzupełnia klasyczne formy komunikowania interpersonalnego: bezpośredniego, interakcyjnego, werbalnego i niewerbalnego.

Rozwój nowych technologii pozwolił na zabudowanie obszaru komunikowania masowego i wzbogacenie go o kolejne środki przekazu. Po prasie przyszło kino, następnie radio, potem telewizja naziemna, kablowa i satelitarna, aż po nowe media. Są one środkami technicznymi, urządzeniami, które pozwalają nadawcom medialnym na dotarcie do coraz szerszej grupy odbiorców: od publiczności lokalnej, regionalnej, po narodową, aż do globalnej-światowej. Media wdarły się tak głęboko w życie współczesnych społeczeństw, że mówi się dzisiaj o saturacji medialnej społeczeństwa, o mediatyzacji społeczeństwa, o mediatyzacji polityki, o uzależnieniu od mediów.

Media masowe stanowią jądro systemu komunikowania masowego, na nich opiera się cały proces pośredniego porozumiewania. Dzięki trzem klasycznym środkom przekazu, drukowanym i elektronicznym, rozwinęły się i nabrały innego wymiaru takie formy masowego komunikowania, jak propaganda społeczna oraz polityczna, public relations czy reklama, stwarzając pole aktywności dla szerokiej rzeszy specjalistów i praktyków. Stały się one obiektem zainteresowań dużej grupy badaczy, którzy analizują problemy masowego komunikowania w różnych aspektach.

Praca składa się z czterech rozdziałów. Rozdział pierwszy i drugi stanowią wstęp do dalszych rozważań – jest to teoretyczna część niniejszej pracy. Z kolei dwa kolejne rozdziały to empiryczna część niniejszej pracy.

W rozdziale pierwszym ukazano rolę mass mediów we współczesnej rzeczywistości w świetle literatury i prowadzonych badań. Rozważania rozpoczęto od przedstawienia podstawowych ustaleń terminologicznych z dziedziny mass mediów. Następnie dokonano klasyfikacji mass mediów oraz scharakteryzowano ich podstawowe funkcje, role oraz wpływ na człowieka.

W rozdziale drugim dokonano charakterystyki wieku rozwojowego badanych pod względem fizycznym, emocjonalnym oraz psychologicznym.

W rozdziale trzecim omówiono metodologie badań własnych. Na wstępie przedstawiono cel i przedmiot badań. Następne określono problemy i hipotezy badawcze oraz wytypowano metody, techniki i narzędzia badawcze. Pod koniec rozdziału ukazano przebieg i teren badań.

Rozdział czwarty został w pełni poświęcony analizie wpisów własnych, w którym została przedstawiona prezentacja wyników przeprowadzonej ankiety. W końcowej części rozdziału zaprezentowano podsumowanie oraz zostały wyciągnięte wnioski.

Praca została napisana w oparciu o dostępną literaturę fachową, raporty i artykuły zamieszczone w prasie i w internecie oraz w oparciu o aktualne akty normatywne i prawne. Ponadto w pracy wykorzystano informacje uzyskane na podstawie badania ankietowego przeprowadzonego w klasie drugiej jednej ze szkół średnich.

Współzalezność wykonywanego zawodu z poziomem jakości małżeństwa i zadowolenia z życia

Wstęp 3

Rozdział I. Małżeństwo i jego jakość – zakres znaczeniowy i ekonomiczny pojęcia 4
1.1. Małżeństwo, rodzina – geneza i kierunki przemian 4
1.2. Małżeństwo i ekonomia w świetle demografii historycznej 8
1.2.1. Założenia ekonomicznego modelu małżeństwa i rodziny 8
1.2.2. Krytyczne momenty reprodukcji 10
1.2.3. Gospodarstwo domowe jako przedsiębiorstwo 14
1.2.4. Gospodarstwo domowe a małżeństwo: produktywność miłości 17
1.3. Małżeństwo a zadowolenie z życia 21

Rozdział II. Metodologia badań własnych 28
2.1. Przedmiot i cel badań 28
2.2. Problemy badawcze i hipotezy 38
2.3. Metody, techniki, narzędzia badawcze 40
2.4. Organizacja badań i dobór próby 41

Rozdział III. Współzależność wykonywanego zawodu z poziomem jakości małżeństwa i zadowolenia z życia w świetle badań własnych 44
3.1. Wyniki badań 44
3.2. Podsumowanie i wnioski 50

Zakończenie 57
Bibliografia 59
Spis wykresów 62
Załącznik 63

Wstęp

Zadowolenie z życia zależy od powodzenia w życiu rodzinnym, w życiu zawodowym, od aprobaty ze strony innych ludzi, szans rozwoju, od wielu, wielu innych czynników. Wśród nich czynnikiem szczególnie ważnym jest to, gdzie i jak mieszkamy. Na jakość codziennego życia w mieście wpływa wielkość mieszkania, łatwość dostępu do sklepu i usług, komfort dojazdu do pracy, poziom hałasu, piękno architektury. Dla jakości życia znaczenie ma także to, jak wielu przyjaciół mamy w najbliższym sąsiedztwie, jak bardzo utożsamiamy się z osiedlem, z miastem, czy gdy jesteśmy w potrzebie, możemy liczyć na pomoc sąsiedzką, czy mamy wpływ na decyzje władz lokalnych…

W niniejszej pracy podjęto próbę ukazania współzależności wykonywanego zawodu z poziomem jakości małżeństwa i zadowolenia z życia. Taki też był cel pracy.

Opracowanie składa się z trzech rozdziałów:

Rozdział pierwszy to małżeństwo i jego jakość – zakres znaczeniowy i ekonomiczny pojęcia a w tym: małżeństwo, rodzina – geneza i kierunki przemian, małżeństwo i ekonomia w świetle demografii historycznej oraz małżeństwo a zadowolenie z życia.

Rozdział drugi to metodologia badań własnych: przedmiot i cel badań, problemy badawcze i hipotezy, metody, techniki, narzędzia badawcze oraz organizacja badań i dobór próby.

Rozdział trzeci to współzależność wykonywanego zawodu z poziomem jakości małżeństwa i zadowolenia z życia w świetle badań własnych: wyniki badań, podsumowanie i wnioski.

Całość opracowania powstała w oparciu o literaturę fachową, akty prawne, artykuły prasowe i źródła ze stron WWW.

Wolontariat jako forma przedłużenia aktywności zawodowej osób w wieku emerytalnym

WSTĘP 3

ROZDZIAŁ I. ISTOTA I POJĘCIE WOLONTARIATU 5
1.1. Zakres pojęciowy wolontariatu 5
1.2. Rodzaje wolontariatu 6
1.3. Zalety wolontariatu 9
1.4. Wolontariusz w relacji z organizacją 11
1.5. Prawo wobec wolontariatu 13

ROZDZIAŁ II. METODOLOGIA BADAŃ 18
2.1. Przedmiot i cel badań 18
2.2. Problemy badawcze i hipotezy badawcze 19
2.3. Metody, techniki, narzędzia badawcze 22
2.4. Teren badań, populacja, dobór grupy 30
2.5. Organizacja i przebieg badań 32

ROZDZIAŁ III. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ WŁASNYCH 34
3.1. Wyniki badań 34
3.2. Wnioski 42

ZAKOŃCZENIE 48
BIBLIOGRAFIA 50
SPIS WYKRESÓW 52
ZAŁĄCZNIK 53

WSTĘP

Działania wolontariatu wykraczają dalece poza świadczenie usług i zaspokajanie potrzeb społecznych. Motywacją leżącą u podstaw wolontariatu jest chęć aby z własnej woli przyczyniać się dla dobra ogółu i je współtworzyć, co w ten sposób powoduje przedłużenie aktywności zawodowej osób w wieku emerytalnym. Fakt ten sprzyja wartościom, takim jak ukierunkowanie na wspólne dobro i solidarność, tworząc w ten sposób przeciwwagę dla indywidualizacji i egoizmu, coraz częściej doświadczanych przez współczesne społeczeństwa.

Wolontariat jest nierozerwalną częścią aktywnego obywatelstwa, stanowiącego trzon demokracji zarówno w kraju, jak w całej Europie. Obywatele biorą udział w życiu społecznym nie tylko poprzez zaangażowanie polityczne, lecz także poprzez konkretne rozwiązywanie problemów społecznych. Dzięki zaangażowaniu społecznemu ich wyobrażenia o formowaniu życia społecznego nabierają konkretnych kształtów. Ta forma aktywnego obywatelstwa w naszych społeczeństwach wytwarza szczególnie silne poczucie przynależności jednostki do społeczności. Wolontariat może zatem służyć jako jeden z najlepszych przykładów wspólnego działania i zarazem istotny element, a nawet warunek aktywnego obywatelstwa.

Wolontariat wpływa pozytywnie na rozwój osobisty, czyli na kształtowanie świadomości społecznej z jednej strony, a rozwój kluczowych kompetencji i zdolności z drugiej. W ten sposób zwiększają się szanse wolontariuszy na rynku pracy oraz ich aktywne zaangażowanie w życie społeczne.

Celem niniejszej pracy jest ukazanie istoty oraz zasad funkcjonowania wolontariatu w Polsce.

Praca składa się z trzech rozdziałów:

W rozdziale pierwszym przedstawiono istotę i pojęcie wolontariatu, a więc: zakres pojęciowy wolontariatu, rodzaje i zalety wolontariatu, wolontariusz w relacji z organizacją oraz prawo wobec wolontariatu.

Rozdział drugi to metodologia badań, a więc: przedmiot i cel badań, problemy i hipotezy badawcze, metody, techniki i narzędzia badawcze, teren badań, populacji i dobór grupy oraz organizacja i przebieg badań.

Analiza wyników badań własnych oraz wnioski zaprezentowanie został w trzecim rozdziale pracy.

Wpływ telewizji na osobowość człowieka

Wstęp 2

Rozdział I. Telewizja jako medium – istota i zakres pojęcia 4
1.1. Media w ujęciu definicyjnym 4
1.1.1. Rodzaje mediów 7
1.1.2. Funkcje mediów 12
1.1.3. Odbiorcy i publiczność mediów 16
1.2. Telewizja – cechy, funkcje, język telewizji 22
1.2.1. Właściwości telewizji 27
1.2.2. Telewizja – najpotężniejszy środek przekazu 28

Rozdział II. Osobowość – pojęcie, cechy, płaszczyzny 31
2.1. Definicja osobowości 31
2.2. Teorie osobowości 34
2.3. Rodzaje osobowości 42
2.4. Zaburzenia osobowości 44

Rozdział III. Wpływ telewizji na osobowość człowieka 46
3.1. Rodzaje oraz specyfika wpływu a także czynniki warunkujące jego skuteczność i zasięg 46
3.2. Odbiór prospołecznych i aspołecznych treści przez dzieci 53
3.3. Dziecko przed telewizorem – pedagogiczny aspekt problematyki 56
3.4. Rola wzorów osobowych oraz sytuacji w kształtowaniu postaw 61

Zakończenie 66
Bibliografia 71

Wstęp

Wprowadzenie przez Ministerstwo Edukacji Narodowej od 1999 r. do szkół ścieżki międzyprzedmiotowej: Edukacja czytelnicza i medialna, a od 2000 r. przedmiotu Media w edukacji na studiach pedagogiki, jest spowodowane trzema głównymi przesłankami:

Po pierwsze, dynamicznym rozwojem mass mediów i hipermediów oraz ich dominującym znaczeniem w dokonujących się kulturowych przemianach. Media te decydują o istocie i charakterze kultury popularnej, intensyfikują procesy globalizacji, ale i sprzyjają też procesowi odwrotnemu – personalizacji produkcji i odbioru. W niebywałym zakresie upowszechniają kulturę (kultury), zaspokajają i kreują potrzeby, zainteresowania, upodobania i nie pozostają bez wpływu na stymulowanie i przewartościowanie postaw twórczych.

Po drugie, to te media pełnią dominującą rolę w edukacji – instytucjonalnej, rów­noległej i ustawicznej, edukacji bez granic wiekowych, społeczno-kulturowych, narodowych. Dla jednej piątej dorosłych mieszkańców Ziemi będących analfabetami są jedynym oknem na świat i wszechpotężnym źródłem informacji. Orientują w globalnych problemach świata, rozszerzają horyzonty i rekompensują brak kontaktu ze szkołą. W przypadku ludzi o wysokim poziomie wykształcenia media te mogą być odbierane ambiwalentnie, ale mogą też pełnić funkcje pozytywne łącznie z generowaniem nowych informacji i wpływać na sposób myślenia.

Po trzecie, niebywały systematyczny rozwój tych mediów, ich trudna do ogarnięcia bogata oferta programowa zróżnicowana pod względem zawartości i formy wymusza podjęcie zabiegów edukacyjnych – uczenia efektywnego korzystania z nich, począwszy od etapu umiejętności selektywnego wyboru programów do wzbogacającego ich odbioru. Zadanie to – wbrew pozorom – nie należy do łatwych, ponieważ poza rozeznaniem we wszechstronnej ofercie musi uwzględnić uwarunkowania psychospołeczne i kulturowe odbiorcy, uczyć wprowadzenia w specyficzny język mediów, a w przypadku multimediów opanowania technologii informacyjnej, lub umiejętności porozumiewania się człowieka z komputerem i interpretacji masy informacji niezbornych i cząstkowych. Pożądanym efektem takiego selektywnego wyboru i aktywnego odbioru jest zdobycie i przyswojenie wiadomości, rozwój zainteresowań i kształtowanie pożądanych postaw społecznych.

W niniejszej pracy podjęto próbę ukazania istoty wpływu telewizji na osobowość człowieka. Taki też był cel zasadniczy opracowania.

Praca składa się z trzech rozdziałów:

Rozdział pierwszy to telewizja jako medium – istota i zakres pojęcia: media w ujęciu definicyjnym, telewizja – cechy, funkcje, język telewizji.

Rozdział drugi to osobowość – pojęcie, cechy, płaszczyzny: definicja osobowości, teorie osobowości, rodzaje osobowości i zaburzenia osobowości.

Rozdział trzeci to wpływ telewizji na osobowość człowieka: rodzaje oraz specyfika wpływu a także czynniki warunkujące jego skuteczność i zasięg, odbiór prospołecznych i aspołecznych treści przez dzieci, dziecko przed telewizorem – pedagogiczny aspekt problematyki oraz rola wzorów osobowych oraz sytuacji w kształtowaniu postaw.

Całość opracowania powstała w oparciu o literaturę fachową, artykuły prasowe, akty prawne oraz źródła ze stron WWW.

Syndrom wypalenia zawodowego u pracowników socjalnych

Wstęp 2

Rozdział I Rola i zadania pracownika socjalnego we współczesnej rzeczywistości 4
1. Praca socjalna w ujęciu historycznym 4
2. Misje pracownika socjalnego w systemie pomocy społecznej 13
3. Pracownik socjalny i jego praca 16

Rozdział II Wypalenie zawodowe 20
1. Istota wypalenia zawodowego 20
2. Mechanizmy wypalenia zawodowego 24
3. Przyczyny i skutki wypalenia zawodowego 28
4. Stres i jego objawy 34

Rozdział III Metodologiczne podstawy badań 43
1. Przedmiot i cel badań 43
2. Problematyka badawcza 45
3. Metody, techniki i narzędzia badawcze 50
4. Organizacja badań 57

Rozdział IV Syndrom wypalenia zawodowego u pracowników socjalnych 60
1. Determinanty wypalenia zawodowego pracowników socjalnych 60
2. Przyczyny i objawy wypalenia zawodowego u pracowników socjalnych 64
3. Współczesne problemy pracy socjalnej 71
4. Problemy współczesne pracy socjalnej 76

Zakończenie 78
Bibliografia 80
Spis wykresów 82
Spis tabel 83
Spis rysunków 84
ANEKS 85

Stres- jego wpływ na jakość i efektywność wykonywanej pracy na podstawie firmy X

Wstęp 3

Rozdział I. Stres i jego istota 5
1. Pojęcie stresu i jego rodzaje 5
1.1. Stres biologiczny 5
1.2. Stres psychologiczny 6
1.3. Eustres 8
1.4. Dystres 8
2. Koncepcje źródeł stresu 9
2.1. Koncepcja werońska 9
2.2. Koncepcja ekonomiczna 13
2.3. Koncepcja chronopsychologiczna 16
2.4. Koncepcja psychosomatyczna 22
2.5. Koncepcja rewalidacyjna 24
3. Osobowość a podatność na stres 29

Rozdział II. Efektywność wykonywanej pracy a stres 31
2.1. Pojęcie efektywności 31
2.2. Stres a praca zawodowa 34
2.3. Skala najbardziej stresujących zawodów 38
2.4. Sposoby radzenia sobie z stresem w miejscu pracy 39
2.5. Budowanie kontaktu i porozumienia w miejscu pracy 43
2.6. Radzenie sobie z presją i manipulacją w miejscu pracy 46
2.7. Negocjacje nastawione na współprace w miejscu pracy 48

Rozdział III. Stres – jego wpływ na jakość i efektywność pracy- analiza badań 51
3.1. Cel badań i pytania badawcze 51
3.2. Metoda badań, procedura badawcza 52
3.3. Charakterystyka grupy badawczej 57
3.4. Analiza badań 59
3.5. Wnioski 69
Zakończenie 74

Bibliografia 76
Spis tabel 79
Spis rysunków 80
Spis wykresów 81
Aneks 82

Stres – czynnik zakłócający proces zarządzania personelem w placówkach edukacyjnych

Wstęp 2

Rozdział I. Istota i pojęcie stresu 4
1.1. Definicja stresu 4
1.2. Stadia stresu 10
1.3. Części składowe stresu 13
1.4. Odporność na stres 18

Rozdział II. Zarządzanie personelem w placówkach oświatowych 26
2.1. Teoria organizacji i zarządzania 26
2.3. Zarządzanie personelem 32
2.4. Kierowanie placówką oświatową 36
2.4.1. Kierowanie zmianami 36
2.4.2. Zarządzanie personelem w placówce oświatowej 37
2.4.3. Analiza wartości w zarządzaniu placówką oświatową 39
2.4.4. Prawo oświatowe 41
2.4.5. Dylematy transformacji a problemy edukacji 43

Rozdział III. Metodologia badań własnych 46
3.1. Cel i przedmiot badań 46
3.2. Problemy i hipotezy badawcze 46
3.3. Metody i techniki badań 48
3.4. Dobór grupy badawczej 50
3.5. Organizacja i przebieg badań 54

Rozdział IV. Stres w placówkach edukacyjnych w świetle badań własnych 56
4.1. Obciążenia w placówkach edukacyjnych 56
4.2. Wyczerpanie dniem szkolnym 63
4.3. Odczuwanie stresu w szkole 66
4.4. Propozycje zapobiegania stresowi w placówkach edukacyjnych 72

Zakończenie 78
Bibliografia 80
Spis rysunków 83
Spis tabel 84
Spis wykresów 85
Aneks 86

Psychologiczne i socjologiczne uwarunkowania przemocy wobec dzieci

Wstęp 3

Rozdział I. Charakterystyka zjawiska przemocy w rodzinie 5
1.1. Definicja przemocy 5
1.2. Rozmiary przemocy w rodzinie 10
1.3. Wykorzystywanie seksualne 11
1.4. Objawy przemocy 12
1.5. Skutki przemocy 16

Rozdział II. Geneza agresji i agresywności oraz przemocy w świetle badań i poglądów psychologicznych i pedagogów 25
2.1. Koncepcje biologiczne zachowań agresywnych 25
2.1.1. Neurofizjologiczne i organiczne podłoże przemocy 25
2.1.2. Popędowo-instynktywistyczne uwarunkowania przemocy 26
2.2. Psychospołeczne teorie agresji 28
2.2.1. Klasyczna teoria „frustracja-agresja” oraz jej modyfikacje i reperkusje 28
2.2.2. Agresja jako wyuczona dyspozycja 29
2.2.3. Agresja nawykowa — efekt klasycznej teorii uczenia się 34
2.2.4. Społeczne uczenie się zachowań agresywnych 37
2.3. Procesy poznawcze jako regulatory zachowań agresywnych 43
2.4. Agresja i agresywność według pedagogów 46

Rozdział III. Psychologiczne i socjologiczne uwarunkowania przemocy wobec dzieci 51
3.1. Psychologiczne uwarunkowania przemocy wobec dzieci 51
3.2. Socjologiczne uwarunkowania przemocy wobec dzieci 61

Rozdział IV. Metodologia badań własnych 73
3.1. Przedmiot i cel badań 73
3.2. Problemy i hipotezy badawcze 83
3.3. Metody, techniki i narzędzia badawcze 86
3.4. Organizacja badań i próba badawcza 89

Rozdział V. Analiza badań własnych 92
5.1. Wyniki badań 92
5.2. Podsumowanie i wnioski 109

Zakończenie 116
Bibliografia 118
Spis wykresów 123
Załącznik 124

Przyczyny i skutki uzależnienia od Internetu oraz gier komputerowych

Wstęp 2

ROZDZIAŁ I. ISTOTA I POJĘCIE UZALEŻNIENIA 3
1.1. Status pojęcia „uzależnienie” 3
1.2. Psychologia uzależnień 8
1.3. Istota problemu nadmiernego używania Internetu i gier komputerowych 11
1.4. Temperamentalny czynnik ryzyka uzależnienia od Internetu 18

ROZDZIAŁ II. PRZYCZYNY UZALEŻNIEŃ OD WIRTUALNEGO ŚRODOWISKA 24
2.1. Psychologiczna charakterystyka Internetu 24
2.2. Terminologia i kryteria diagnostyczne 27
2.3. Osobowościowe uwarunkowania uzależnienia od Internetu i gier komputerowych 33
2.4. Uwarunkowania ogólnospołeczne uzależnienia od Internetu 36
2.5. Rola rodziny i grupy rówieśniczej 40

ROZDZIAŁ III. KONSEKWENCJE UZALEŻNIEŃ OD INTERNETU I GIER KOMPUTEROWYCH 44
3.1. Zmiany osobowości, postaw i zachowań w procesie uzależnienia 44
3.2. Skutki zdrowotne uzależnienia 45
3.3. Skutki społeczne 47
3.4. Skutki psychologiczne 55

Zakończenie 61

Bibliografia 63

Spis tabel 66