1. Wstęp 2
2. Metodologia badań 4
2.1. Cel i przedmiot badań 4
2.2. Problemy i hipotezy badawcze 7
2.3. Metoda badań 11
3. Doświadczenia życiowe 16
3.1. Rodzinne 16
3.2. Własne 21
4. Aktywność zawodowa 25
5. Plany życiowe 38
6. Motywy życia w pojedynkę 50
7. Społeczna percepcja „życia w pojedynkę”- przemiany kulturowe (stary kawaler, stara panna) 56
8. Zakończenie 60
9. Bibliografia 62
Spis tabel 66
Spis schematów 67
Wstęp
Celem pracy jest zaprezentowanie sytuacji młodych ludzi i motywów życia w pojedynkę.
W pracy zawarta jest metodologia badań, zagadnienie doświadczeń życiowych takie jak doświadczenia rodzinne (matka, ojciec), doświadczenia własne (niepowodzenia w miłości na przykładzie własnym i innych), zagadnienie aktywności zawodowej, planów życiowych, motywów życia w pojedynkę oraz społecznej percepcji życia w pojedynkę – przemiany kulturowe (stary kawaler, stara panna).
Motyw jest to pojęcie wieloznaczne, w powszechnym rozumieniu to rodzaj bodźca, który uruchamia aktywność człowieka, jego procesy fizjologiczne, psychiczne, społeczne i duchowe. Inne ujęcia motywu ujmują go jako: względnie stałą dyspozycję osobowościową, która determinuje dążenie do celu, siłę napędową leżącą u podłoża ludzkiego zachowania; stan organizmu odznaczający się mobilizacją energii na osiągnięcie tego celu, który został wybrany z wielu innych możliwych. Termin motyw wprowadził do nauki R.S. Woodworth na określenie siły pobudzającej i ukierunkowującej działanie. Miał on zastąpić pojęcia instynktu, odpowiedzialnego za zachowanie zwierząt, oraz rozumu, woli i uczuć wyjaśniających zachowanie człowieka. Motyw miał być pojęciem bardziej jednoznacznym, a przy tym umożliwiającym pomiar zgodnie z pozytywistycznym paradygmatem uprawiania psychologii.
Motyw cechuje siła, wielkość i intensywność. Siła motywu to jego zdolność do wzbudzenia aktywności organizmu, procesów psychicznych czy określonych zachowań w warunkach występowania nacisku innych motywów. Wielkość motywu jest oceniana na podstawie liczby i zakresu czynności, które należy podjąć dla osiągnięcia celu; a także na podstawie ostatecznego wyniku działania. Intensywność motywu określa się na podstawie ilości energii potrzebnej do zmobilizowania organizmu, aby ukierunkować go na dany cel. Motywy mogą być wrodzone i nabyte, wewnętrzne i zewnętrzne. Ze względu na cel, ku któremu ukierunkowane jest zachowanie lub aktywność organizmu, wyróżnia się motywy biologiczne, społeczne, psychiczne, moralne, religijne, kulturowe, ideologiczne, rzeczowe-materialne. Ze względu na kierunek działania mówi się o motywach dążeniowych i ucieczkowych.
Zachowanie człowieka jest wielomotywacyjne. Psychologowie zajmują się identyfikacją motywów i ich klasyfikacją oraz procesami motywacyjnymi traktowanymi jako złożony mechanizm uruchamiający wszelką aktywność.
Motywy życia w pojedynkę młodych ludzi mogą być różne. Chęć wyboru akurat takiego sposobu na życie może być spowodowane przykładowo panującym stylem życia, który określany bywa jako zespół codziennych zachowań jednostek lub zbiorowości społecznych, zachowań specyficznych ze względu na treść i konfigurację. Na całość, jaką stanowi styl życia, składają się zachowania ludzi i motywacje tych zachowań, a także pewne funkcje rzeczy będących czy to rezultatami, czy celami, czy instrumentami owych zachowań. Podejmowanie wszelkich badań nad stylem życia ma na celu uchwycenie specyfiki zachowań (działań) danych podmiotów (jednostek, zbiorowości), przede wszystkim pewnej „zasady”, która organizuje życie codzienne tych podmiotów. W tymże przypadku chodzi o ludzi młodych. A sposób rozumienia określenia „styl życia” wyznacza różnica między podejściem behawioralnym i rozumiejącym. Pierwsze zawęża rozumienie do sposobu życia, z reguły obejmuje charakterystykę „bezpośredniej rzeczywistości”, drugie zaś operuje raczej pewnym konstruktem teoretycznym i hermeneutycznym. Inna różnica wiąże się z tym, czy badacz stylu (lub sposobu) życia zainteresowany jest uchwyceniem — w miarę możliwości — całokształtu życia codziennego (podejście holistyczne) czy też kieruje uwagę na wybraną sferę życia, np. sferę pracy, wypoczynku (podejście selektywne).
Z pewnością trudności na rynku pracy są jedną z przyczyn odraczania decyzji o założeniu rodziny, a zatem o podejmowaniu roli małżonka czy rodzica. Lata 90. przyniosły ogólną tendencję spadku wskaźników zawierania małżeństw, a także spadek liczby urodzeń, ze stałą tendencją do obniżenia dzietności kobiet. Młode kobiety, niezależnie od preferencji modelu rodziny, ograniczają swoje plany prokreacyjne, by utrzymać się na rynku pracy.