WSTĘP 4
ROZDZIAŁ I. EDUKACJA Z ZAKRESU INFORMATYKI 6
1.1. Pojęcie edukacji 6
1.2. Edukacja z zakresu informatyki w szkole średniej 17
1.2.1. Wymagania edukacyjne z informatyki 24
ROZDZIAŁ II. UMIEJĘTNOŚCI INFORMACYJNE UCZNIÓW W LICEUM 29
2.1. Umiejętność 29
2.2. Umiejętności informacyjne 35
2.3. Program nauczania informatyki w szkole średniej 41
2.3.1. Pojęcie i funkcje programu szkolnego 41
2.3.2. Nauczanie informatyki w szkole średniej 46
ROZDZIAŁ III. UMIEJĘTNOŚĆ OBSŁUGI INTERNETU PRZEZ UCZNIÓW KLAS II LICEUM 50
3.1. Historia Internetu 50
3.2. Kształtowania pojęć u uczniów 53
3.3. Obecność i zastosowanie Internetu w szkołach 56
3.4. Znaczenie Internetu 59
3.5. Zasoby edukacyjne Internetu 62
ROZDZIAŁ IV. METODOLOGICZNE PODSTAWY BADAŃ 64
4.1. Założenia ogólne badań 64
4.2. Problemy badawcze 64
4.3. Hipotezy badań pedagogicznych 68
4.4. Zmienne i wskaźniki 70
4.5. Metody techniki i narzędzia badawcze 71
4.6. Teren i organizacja badań 75
ROZDZIAŁ V. TABELE BADAŃ 78
5.1. Analiza wyników badań 78
5.2. Wnioski 86
ZAKOŃCZENIE 88
BIBLIOGRAFIA 90
SPIS TABEL 93
SPIS RYSUNKÓW 94
ANEKS 95
WSTĘP
Kształtujące się obecnie społeczeństwo informacyjne powoduje dogłębne i zasadnicze zmiany w edukacji, w przyswajaniu wiedzy i jej wartościowaniu. Upowszechniające się występowanie w naszym życiu środków informatyki, czyli komputerów z odpowiednim oprogramowaniem, inicjujących szereg zjawisk pedagogicznych, socjologicznych i psychologicznych stanowi wyzwanie dla dydaktyki oraz środowiska nauczycielskiego n. Szczególnie dla nauczycieli nauczania wczesnoszkolnego, którzy jako pierwsi kształtują osobowość dziecka; samo komputerowe wspomaganie kształcenia w szkołach podstawowych jest niecierpliwie oczekiwane przez większość uczniów. Bo przecież środek informatyki w edukacji wczesnoszkolnej powinien pojawić siew sposób naturalny, jako bardzo wygodne i nowoczesne narzędzie dydaktyczne, pomagające we wszechstronnym i twórczym kształtowaniu osobowości dziecka.
W społeczeństwie informacyjnym zapowiada się także nowa przygoda edukacyjna w warunkach stosowania Technologii Informacyjnej, w jej coraz nowszych wersjach sprzętowych i programowych, ponieważ upowszechniana teza, że wszystkich uczniów – studentów wszystkiego można nauczyć, tylko w różnym czasie i przy zastosowaniu zindywidualizowanej metody.
Powszechność stosowania narzędzi informatyki w życiu społecznym ma swoje określone konsekwencje również w edukacji. O korzyściach płynących z wykorzystania Internetu w procesie dydaktycznym nie trzeba już dziś nikogo przekonywać. Internet uważany jest przecież za niezastąpione źródło wiedzy.
Ponadto nowoczesne środki dydaktyczne pełnią w procesie nauczania – uczenia się szereg funkcji poznawczych, kształcących i dydaktycznych. Komputer nie jest jedynym środkiem dydaktycznym, lecz jest potężnym narzędziem wsparcia intelektualnego.
Proces edukacji medialnej, rozumiany jako ciąg osobowościowych zmian zachodzących zarówno u ucznia – studenta, jak i nauczyciela przede wszystkim w sferach wartości moralnych, intelektualnych i estetycznych w trakcie stosowania TI ulega istotnym modyfikacjom. Mogą to być modyfikacje pożądane i niepożądane, silne i słabe, wzmacniające krytycyzm i samokrytycyzm, ale także postawy naśladownicze oraz prowadzące do zmęczenia psychicznego i fizjologicznego. Dlatego zachodzi potrzeba analizowania, diagnozowania i ewaluacji procesu edukacji medialnej w celu dostrzegania jej wpływu na całokształt kształcenia, samokształcenia i samouctwa oraz samowychowania.
Upowszechnianie się technologii informatycznej wywiera ogromny wpływ na szkoły i przebiegający w nich proces kształcenia. Podstawowym problemem staje się umiejętne wkomponowanie komputera jako narzędzia i metody w treści kształcenia, które uczeń powinien opanować. Nowy model edukacji powinien lepiej przystawać do szybko zmieniającej się rzeczywistości, dlatego pamięciowe opanowywanie wiadomości zastąpione powinno być opanowaniem metod wyszukiwania, gromadzenia i analizy informacji. Pozwoli to na efektywniejsze przygotowanie człowieka do funkcjonowania we współczesnym świecie.
Kompleksowe wykorzystanie komputera w szkole wymaga przyjęcia nowych założeń zarówno organizacyjnych, jak i treściowych. Nie wystarczy, że wyposażymy nauczyciela w wiedzę i umiejętności wykorzystania programów komputerowych. Znacznie ważniejsze będzie nauczenie go twórczego zastosowania tych programów w procesie kształcenia. Należy przy tym zaznaczyć, że Internet jest wspaniałym wynalazkiem, ale – jak w przypadku każdego narzędzia – ważne, kto z niego korzysta i w jakim celu go używa. To świetne narzędzie komunikacji, edukacji i rozrywki. Jest kopalnią wiedzy, miejscem doskonałej zabawy, może pozwolić na poznanie ludzi z całego świata, ułatwić naukę i pracę. Dla dzieci i młodzieży jest czymś niezwykle potrzebnym, a w przyszłości – wręcz niezbędnym.
Celem niniejszych badań jest ukazanie istoty edukacji informatycznej oraz przedstawienie poziomu znajomości obsługi Internetu uczniów II klas Liceum.
Praca składa się z pięciu rozdziałów:
Rozdział pierwszy przedstawia istotę edukacji z zakresu informatyki. Przedstawiono tutaj zakres pojęciowy edukacji oraz zaprezentowano aspekty dotyczące edukacji z zakresu informatyki w szkole średniej. Rozdział ten zawiera także analizę wymaganych umiejętności uczniów z zakresu informatyki.
W rozdziale drugim przedstawiono umiejętności informacyjne uczniów Liceum. Przedstawiono pojęcie umiejętności oraz umiejętności informacyjnych. W rozdziale tym ukazano również zagadnienia dotyczące programu nauczania informatyki w szkole średniej.
Aspekty dotyczące znajomości obsługi Internetu przez uczniów klas II Liceum ukazane zostały w trzecim rozdziale pracy.
Rozdział czwarty zawiera podstawy metodologiczne badań własnych. Ukazano tu cel badań, problemy i hipotezy badawcze jak również metody badań.
W piątym rozdziale pracy przedstawiono analizę i interpretację wyników badan oraz wnioski.