Wstęp 2

Rozdział I. Praca socjalna, geneza, założenia 4
1.1 Pojęcie pracy socjalnej w świetle literatury 4
1.2 Praca socjalna w Polsce 8
1.3 Praca socjalna wobec osób starych 12
1.4 Metody pracy socjalnej 15

Rozdział II. Problematyka starości, starzenia się 20
2.1 Starość a starzenie się 20
2.2 Zmiany w organizmie ludzi starych 24
2.3 Relacje osób starych z rodziną oraz ze środowiskiem społecznym 29

Rozdział III. Społeczne źródła zagrożeń rozwoju w okresie starości a pomoc społeczna względem osób starszych 35
3.1. Skutki procesu transformacji a funkcjonowanie ludzi w podeszłym wieku 35
3.2. Społeczna funkcja starości 38
3.3. Społeczna opieka nad starszymi osobami 41

Zakończenie 56
Bibliografia 58
Spis tabel 61
Spis rysunków 62

Wstęp

Współcześnie mamy do czynienia ze zjawiskiem starzenia się społeczeństw, będącym wynikiem współdziałania wielu czynników. Po pierwsze, zwiększa się statystyczna średnia długość życia – jest to w dużej mierze związane z postępem medycyny. Po drugie, spada liczba urodzeń – zjawisko to szczególnie wyraźnie widać w Polsce w porównaniu z liczbą urodzeń dwadzieścia lat temu. Ponadto, po drugiej wojnie światowej w wielu krajach nastąpił wyż demograficzny, którego przedstawiciele osiągają właśnie wiek senioralny. W Polsce kolejny wyż demograficzny przypadł na lata osiemdziesiąte XX wieku.

W społeczeństwach wysoko uprzemysłowionych procent ludzi po 60. roku życia dochodzi do dwudziestu kilku, co stanowi blisko jedną czwartą społeczności. Starzenie się społeczeństw, jeśli nie ma się stać problemem, musi być traktowane jako ważne wyzwanie dla polityki społecznej. Trzeba, na przykład, odnaleźć obszary włączania starszych ludzi w aktywność zawodową i społeczną, aby zapobiegać rozpowszechnianiu się ubóstwa i powstawaniu sfer wykluczenia. Statystyczna długość życia coraz bardziej przekracza granicę wieku emerytalnego — rośnie zatem procent osób pobierających świadczenia, a maleje liczba osób aktywnych zawodowo. Świadczenia emerytalne nie zawsze pozwalają na zachowanie odpowiedniego poziomu życia. Zmieniać się więc musi system opieki zdrowotnej, a także społeczny obraz osoby w wieku podeszłym.

W niniejszej pracy podjęto próbę ukazania istoty funkcjonowania pomocy społecznej dla osób starszych. Taki też był zasadniczy cel opracowania.

Praca składa się z trzech rozdziałów:

Rozdział pierwszy to praca socjalna, geneza, założenia: pojęcie pracy socjalnej w świetle literatury, praca socjalna w Polsce, praca socjalna wobec osób starych, metody pracy socjalnej.

Rozdział drugi to problematyka starości, starzenia się: starość a starzenie się, zmiany w organizmie ludzi starych, relacje osób starych z rodziną oraz ze środowiskiem społecznym.

Rozdział trzeci to społeczne źródła zagrożeń rozwoju w okresie starości a pomoc społeczna względem osób starszych: skutki procesu transformacji a funkcjonowanie ludzi w podeszłym wieku, społeczna funkcja starości, społeczna opieka nad starszymi osobami.

Całość opracowania powstała w oparciu o literaturę fachową, artykuły prasowe, akty prawne oraz źródła ze stron WWW i analizy własne.