Wstęp 2
Rozdział I. Alkoholizm i jego niekorzystne działanie na organizm nastolatka 4
1. Problem alkoholizmu 4
2. Fizjologiczna reakcja na alkohol 14
3. Fazy uzależnienia od alkoholu 16
Rozdział II. Czynniki wpływające na poziom spożycia alkoholu 25
1. Czynniki społeczno-kulturowe 25
2. Środowisko rodzinne 28
3. Środowisko szkolne 32
4. Rówieśnicy i subkultury młodzieżowe 38
Rozdział III. Sposoby zapobiegania nadużywaniu alkoholu 46
1. Terapia i likwidacja źródeł uzależnienia 46
2. Środowiska oddziaływań profilaktycznych 54
3. Regulacje prawne dotyczące sprzedaży alkoholu 56
4. Odpowiedzialność karna sprzedających i podających alkohol 58
Rozdział IV. Problem nadużywania alkoholu przez młodzież – badania 63
1. Metodologia badań 63
2. Przebieg badań 70
3. Wyniki badań oraz wnioski 70
Zakończenie 84
Bibliografia 86
Spis wykresów 90
Spis tabel 91
ANEKS 92
Wstęp
Współczesne społeczeństwa nie tylko te bardziej, ale również i mniej rozwinięte koncentrują się na wielu zagadnieniach zarówno pośrednio, jak i bezpośrednio związanych z występowaniem zjawiska nadużywania czy uzależnienia od alkoholu. Konsekwencje uzależnienia się indywidualnych osób czy to alkoholu są wielorakie i skupiają się zazwyczaj na problemach i trudnościach rodzinnych, zdrowotnych, społecznych czy ekonomicznych tych ludzi. Nadużywanie alkoholu znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia różnych chorób somatycznych, takich jak: niedomagania układu krążenia, schorzenia układu pokarmowego, zaburzenia neurologiczne czy nowotwory. Sprzyja też pojawieniu się problemów natury psychicznej, które ujawniają się w postaci zaburzeń osobowości, najczęściej osobowości antyspołecznej. Problemy zdrowotne i psychiczne wpływają na obniżenie poczucia jakości życia tych osób oraz członków ich rodzin.
Celem pracy jest zaprezentowanie zagadnienia alkoholizmu.
Praca składa się z czterech rozdziałów.
W pierwszym rozdziale zawarte są informacje odnośnie alkoholizmu i jego niekorzystnego działania na organizm nastolatka, a więc: problem alkoholizmu, fizjologiczna reakcja na alkohol oraz fazy uzależnienia od alkoholu.
W drugim rozdziale przedstawione są czynniki wpływające na poziom spożycie alkoholu, a więc: czynniki społeczno-kulturowe, środowisko rodzinne, środowisko szkolne, rówieśnicy i subkultury młodzieżowe oraz łatwa dostępność i reklama alkoholu.
W trzecim rozdziale zaprezentowane są sposoby zapobiegania nadużywaniu alkoholu, a więc: terapia i likwidacja źródeł uzależnienia, środowiska oddziaływań profilaktycznych, regulacje prawne dotyczące sprzedaży alkoholu oraz odpowiedzialność karna sprzedających i podających alkohol.
Czwarty rozdział zawiera wyniki badań własnych wraz z wnioskami.
Nie ma żadnej przesady w twierdzeniu, że w krajach słabo rozwiniętych konsekwencje uzależnienia się ponosi przede wszystkim osoba chora i jej najbliższa rodzina, natomiast w krajach wysoko rozwiniętych społeczeństwo oczekuje kompetentnej i wszechstronnej pomocy dla uzależnionych i ich rodzin od instytucji rządowych i samorządowych. Pomimo ogromnych różnic co do zakresu podejmowanych działań ochronnych i socjalnych, to chyba nie ma już dzisiaj państwa, które nie realizowałoby jakiegoś pakietu ustaw o pomocy osobom uzależnionym i ich rodzinom. W wielu krajach pod wpływem nacisków społecznych utworzono także specjalne fundusze, które z jednej strony finansują lub wspierają programy badań naukowych w obszarze uzależnień, z drugiej umożliwiają tworzenie i realizację programów kształcenia specjalistów zajmujących się leczeniem i profilaktyką. Tak wykształceni specjaliści stosują nabytą wiedzę i posiadane umiejętności w praktyce klinicznej, niosąc pomoc osobom nadużywającym i uzależnionym od substancji psychoaktywnych lub uzależnionych pewnych form aktywności, przybierających postać nałogu.
Od kilku lat wiele uwagi poświęca się tworzeniu sieci wsparcia i edukacji dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym, aby mogły one realizować ważne zadania rozwojowe na różnych etapach życia. Szczególne znaczenie dla rozwoju wiedzy z obszaru promocji zdrowia i efektywnego leczenia różnych zaburzeń i problemów natury psychicznej, w tym uzależnień mają ośrodki akademickie: uniwersytety i akademie medyczne. Prowadzą one badania podstawowe najczęściej skoncentrowane na wyjaśnieniu biologicznych, psychicznych i społecznych uwarunkowań uzależnień z jednej strony oraz badania kliniczne nad efektywnością wypracowanych i realizowanych programów profilaktycznych i terapeutycznych z drugiej. Dzięki badaniom o charakterze epidemiologicznym, społeczeństwo uzyskuje informacje o rozpowszechnianiu się różnych zagrożeń i zjawisk patologicznych. Akademickie zespoły badawcze wspierają i współpracują często ze studenckimi kołami naukowymi, dzięki czemu kształcą następne pokolenie badaczy i klinicystów z bardziej wszechstronną wiedzą i bogatszymi doświadczeniami w prowadzeniu badań naukowych, którzy są jednocześnie wrażliwi na różne problemy natury psychicznej i społecznej, występujące w ich środowisku.