Egzamin dyplomowy to najważniejszy egzamin na studiach. Jest on podsumowaniem naszej kilkuletniej pracy i nauki, a także przepustką do dalszej edukacji, a czasem do lepszej pracy i awansu.
Jak się do niego przygotować, aby wypaść dobrze i uzyskać najwyższą ocenę? Oto kilka porad dla wszystkich, którzy mają ten najważniejszy egzamin w życiu przed sobą.
Oczywiście banałem jest stwierdzenie, że na egzamin trzeba być przygotowanym – nie tylko z tematyki pracy dyplomowej, ale także z zakresu wiedzy, jaką uzyskaliśmy na studiach. Warto przed egzaminem zaznajomić się z tematyką badawczą naszego promotora, gdyż może paść pytanie związane z dziedziną wiedzy, w której specjalizuje się nasz egzaminator.
Przed egzaminem należy ponownie przeczytać swoją pracę dyplomową – większość pytań będzie dotyczyć wybranego przez nas tematu. Warto też ugruntować i poszerzyć swoją wiedzę z dziedziny, na której opieramy naszą pracę. Ponadto należy przygotować się na pytania dotyczące metodologii, jaką obraliśmy w pracy, a także trafności naszych hipotez.
Metodologia jest szczególnie ważna, jeśli nasza praca opiera się na badaniach, które sami przeprowadziliśmy: należy tu wyjaśnić, dlaczego używamy danego narzędzia do zbadania jakiegoś zjawiska oraz czy to zjawisko da się zbadać wybraną metodą. Może też paść pytanie o inną, także skuteczną, metodę badawczą, której nie ujęliśmy w naszej pracy.
Dość często egzaminatorzy pytają o bibliografię – tu należy się wykazać nie tylko znajomością podstawowych opracowań, które nam posłużyły w pisaniu pracy, ale trzeba też znać kluczowe pozycje dla danej dziedziny. Niedopuszczalny jest brak podstawowej znajomość wybitnych prac naukowych czy nazwisk badaczy z dziedziny, z której piszemy pracę dyplomową. Zdarza się, że pada pytanie o porównanie swojej teorii do teorii innego badacza.
Na egzaminie są także pytania od recenzenta – on także może zapytać o pewne kwestie w naszej pracy, więc warto być przygotowanym na podchwytliwe i dociekliwe pytania z jego strony.
Oprócz pytań dotyczących naszej pracy licencjackiej czy magisterskiej na pewno pojawią się zagadnienia związane z naszym kierunkiem studiów. Często zagadnienia te są podawane wcześniej, a do studenta należy opracowanie ich i przygotowanie się do dyskusji na dany temat.
Egzaminacyjne savoir vivre!
Powyższe rady dotyczą części merytorycznej egzaminu, ale należy się także mieć na uwadze kilka innych rzeczy. Dotyczy to oczywiście egzaminacyjnego savoir vivre.
Przede wszystkim – punktualne przyjście na egzamin, załatwienie wcześniej wszystkich formalności w dziekanacie (w szczególności zaświadczenie o średniej ocen ze studiów, a także potwierdzenie oddania pracy dyplomowej w odpowiedniej liczbie egzemplarzy). Po drugie, odpowiedni ubiór, stosowny do okazji – elegancki, ale nie zbyt przesadny. Bez wyzywającego makijażu, udziwnionych fryzur, tenisówek do garnituru lub innych ekstrawagancji, na które można sobie pozwolić poza uczelnią.
Oczywiście nie można zapomnieć o pozytywnym nastawieniu i uśmiechu na twarzy – nie daj się zjeść nerwom, bo to do niczego dobrego nie prowadzi. Stres może wpłynąć na jakość twojej wypowiedzi, dlatego też staraj nie skupiać się na sobie, na emocjach, lecz na tym, co masz powiedzieć. Warto przed odpowiedzią przygotować sobie na kartce plan wypowiedzi, który pomoże uporządkować myśli i nada ogólne ramy naszej odpowiedzi. Jeśli jesteś osobą, która bardzo się stresuje przy wypowiedziach ustnych, możesz zastosować techniki relaksacyjne (m.in. kontrola oddechu) przed wejściem na egzamin.
Powodzenia!