Wstęp 2
Rozdział I. Podstawy teoretyczne zarządzania 4
1.1. Pojęcie zarządzania 4
1.2. Funkcje zarządzania 5
1.3. Rodzaje kierowników i ich role 10
Rozdział II. Wiedza podstawą kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa 24
2.1. Wiedza a siła związku pracownika z przedsiębiorstwem 24
2.2. Wiedza ludzka w kontekście jej wzmocnień organizacyjnych 31
2.3. Szczególne obszary aktywności na rzecz rozwoju i wykorzystania wiedzy 40
Rozdział III. Zarządzanie wiedzą 45
3.1. Wiedza i uczenie się w organizacji 45
3.2. Wykorzystanie wiedzy w przedsiębiorstwie 49
3.3. Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie 53
60
3.4. Zmiany w stylu działania organizacji opartej na wiedzy 62
Rozdział IV. Zarządzanie wiedzą na przykładzie koncernu farmaceutycznego Novartis 67
4.1. Ogólna charakterystyka branży farmaceutycznej 67
4.2. Charakterystyka koncernu Novartis 72
4.3. Znaczenie zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie Novartis 79
4.4. Czynniki psychologiczne, kulturowe oraz organizacyjne 86
4.5. Proponowane rozwiązania 91
Zakończenie 97
Bibliografia 99
Spis wykresów 103
Spis rysunków 104
Spis tabel 105
Aneks 106
Wstęp
Zarządzanie wiedzą, jako osobna dyscyplina naukowa, liczy kilka lat. Cieszy się ona bardzo dużym zainteresowaniem ze strony zarówno praktyków, jak i teoretyków biznesu, odkąd do ich świadomości dotarł fakt, że świat nieuchronnie zmierza ku gospodarce opartej na wiedzy. Chcąc przetrwać w nowych warunkach, jednostki i organizacje muszą ustalić, jakie wyzwania niesie ze sobą przyszłość, a następnie wypracować metody oraz narzędzia, które pozwolą sprostać tym wyzwaniom.
Celem pracy jest przedstawienie zarządzania wiedzą w firmie Novartis.
Praca składa się z czterech rozdziałów.
W pierwszym zaprezentowane są podstawy teoretyczne zarządzania, a więc: pojęcie zarządzania, funkcje zarządzania oraz rodzaje kierowników i ich role.
W drugim rozdziale opisana jest wiedza jako podstawa kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa, a więc: wiedza a siła związku pracownika z przedsiębiorstwem, wiedza ludzka w kontekście jej wzmocnień organizacyjnych oraz szczególne obszary aktywności na rzecz rozwoju i wykorzystania wiedzy.
W trzecim rozdziale przedstawione jest zarządzanie wiedzą, a więc: wiedza i uczenie się w organizacji, wykorzystanie wiedzy w przedsiębiorstwie, zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie oraz zmiany w stylu działania organizacji opartej na wiedzy.
W czwartym rozdziale zawarta jest ogólna charakterystyka branży farmaceutycznej, charakterystyka koncernu Novartis oraz wyniki badania ankietowego w zakresie zarządzania wiedzą, a więc: znaczenie zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie Novartis, czynniki psychologiczne, kulturowe oraz organizacyjne oraz proponowane rozwiązania.
W literaturze poświęconej zagadnieniu zarządzania wiedzą czerpie się z dorobku znacznie lepiej rozwiniętej dziedziny, a więc z organizacyjnego uczenia się, oraz z najnowszych osiągnięć technologicznych ułatwiających: wyodrębnianie, porządkowanie, wartościowanie, upowszechnianie i przechowywanie wiedzy w organizacjach. Gdyby nie rozwój technologii informatycznych, zarządzanie wiedzą pozostałoby martwą gałęzią piśmiennictwa dotyczącego organizacyjnego uczenia się i strategii. Nowoczesne technologie informatyczne, w tym zwłaszcza Internet, znacznie przyczyniły się do rozwoju tej dyscypliny, ale ze względu na ukierunkowanie na wiedzę jawną i historyczną okazały się niewystarczające. Zarządzanie wiedzą oznacza nieustanne doskonalenie umiejętności wyodrębniania wiedzy ukrytej i jej wykorzystywania w oryginalny, twórczy sposób pozwalający się odróżnić od konkurentów.
P. F. Drucker przekonuje, że jesteśmy na początku największej w dziejach ludzkości zmiany.
Autor pisze, że nowe społeczeństwo będzie społeczeństwem wiedzy. Wiedza stanie się zasadniczym zasobem, a pracownicy wiedzy będą dominującą grupą wśród zasobów pracy. Sens tej przepowiedni ma bardzo bliskie odniesienie także do przedsiębiorstwa. Wymowna jest tu wypowiedź I. Nonaki, który twierdzi, że: jedynym pewnym źródłem przewag konkurencyjnych jest wiedza. Kiedy zmieniają się rynki, eksplodują nowe technologie, mnożą się konkurenci, a produkty starzeją się prawie w ciągu nocy, przedsiębiorstwami mającymi sukcesy są te, które konsekwentnie tworzą nową wiedzę, rozpowszechniają ją szeroko w całej organizacji i szybko przekształcają w nowe technologie i produkty. Takie działania określa się jako przedsiębiorstwo „kreowane przez wiedzę”, którego jedynym biznesem są systematyczne innowacje.
Takie ujęcie zarządzania określane jest szerzej mianem zarządzania wiedzą. Zarządzanie wiedzą z każdym dniem zyskuje na popularności. Koncepcja ta rozwija się zarówno w środowiskach akademickich, jak i nabiera znaczenia w praktyce życia gospodarczego. Zainteresowanie to spowodowane jest tym, że naukowcy, a w ślad za nimi decydenci państwowi i menedżerowie przedsiębiorstw, zaczynają dostrzegać w wiedzy ogromny potencjał przyczyniający się do uzyskiwania przewagi konkurencyjnej tak organizacji, jak i gospodarek narodowych. Na bazie dużego uznania dla wiedzy, powstała nowa koncepcja gospodarki, a mianowicie Go¬spodarka Oparta na Wiedzy (GOW). Miało to być alternatywą dla gospodarki rozumianej w ujęciu tradycyjnym, według którego gospodarowanie opiera się na wykorzystywaniu podstawowych czynników wytwórczych, takich jak: praca, ziemia, kapitał.
Wiedza jest zasobem nieuchwytnym i trudnym do skopiowania, składającym się z użytecznych informacji, których inni nie posiadają i nie potrafią użytkować. Wiedza jest rezultatem potencjału intelektualnego. Zaś tworzenie warunków sprzyjających powstawaniu i sukcesowi przedsiębiorstw, opierających na wiedzy swoją przewagę konkurencyjną, jest zadaniem m.in. państwa, władz lokalnych, przedsiębiorstwa (zwłaszcza sektora finansowego), środowisk intelektualnych i akademickich. Takie ujęcie problemu jest kwintesencją Gospodarki Opartej na Wiedzy.