Wstęp 2

Rozdział 1. Tło społeczno-polityczne wyborów prezydenckich 2000 roku 4

Rozdział 2. Wyniki głosowania w I i jedynej turze – analiza elektoratu poszczególnych kandydatów w kategoriach społeczno-demograficznych. 18

Rozdział 3. Geografia wyborcza polskiego społeczeństwa w wyborach 2000 roku z odniesieniem do elekcji 1990 i 1995 roku (dziedzictwo historyczne a preferencje polityczne). 23

Rozdział 4. Podział na „lewicę” i „prawicę” w świetle wyborów 2000 roku – zanik czy kontynuacja „podziału postkomunistycznego” polskiego społeczeństwa? 30

Zakończenie 33
Bibliografia 35
Spis tabel i wykresów 36

Wstęp pracy

Celem pracy jest przedstawienie zachowań wyborczych Polaków w wyborach prezydenckich w 2000 roku.

Praca składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym przedstawione jest tło społeczno-polityczne wyborów prezydenckich w 2000 roku czyli opisane są sylwetki kandydatów i ich programy, przebieg kampanii wyborczej, negatywna reklama polityczna, sondaże preferencji politycznych przed I turą elekcji.

W rozdziale drugim przedstawione są wyniki głosowania w I i jedynej turze – analiza elektoratu poszczególnych kandydatów w kategoriach społeczno-demograficznych.

Rozdział trzeci przedstawia geografię wyborczą polskiego społeczeństwa w wyborach 2000 roku z odniesieniem do elekcji 1990 i 1995 roku.

Natomiast w rozdziale czwartym przedstawiony jest podział na „lewicę” i „prawicę” w świetle wyborów 2000 roku.

Czynniki instytucjonalne — prasa (czyli sposób relacjonowania przez media kam­panii) i elementy związane z systemem politycznym, miały ograniczony wpływ w prezy­denckiej kampanii wyborczej w 2000 roku. Pojawiły się wprawdzie opinie krytykujące postawę telewizji publicznej — najwięcej czasu w programach informacyjnych po­święcono prezydentowi, ale nie miało to istotnego znaczenia (z racji sprawowania urzędu kandydat jest automatycznie uprzywilejowany w tym względzie) i nie zmieni faktu ciągłego postępu mediów w Polsce, szczególnie publicznych, w kierunku obiektywizacji informacji o kampanii wyborczej. Pełna obiektywność informacji w mediach jest, zdaniem autora, niemożliwa. Jednakże porównując trzy kolejne polskie kampanie prezydenckie, kampania w 2000 roku odznaczała się największym profesjonalizmem prasy.

System polityczny nie uległ zmianom, które zasadniczo wpływały na otoczenie kampanii wyborczej. Zabrakło instytucji debaty telewizyjnej między głównymi kandydatami. Przyczyny to z jednej strony rozstrzygnięcie wyborów już w pierwszej turze, z drugiej taktyczne zachowanie kandydatów. Andrzej Olechowski proponował prezydentowi debatę telewizyjną. Kwaśniewski konsekwentnie odmawiał i deklarował chęć telewizyjnego spotkania przed drugą turą wyborów.

Czynniki bieżące związane z kontekstem politycznym, społecznym, ekonomicznym i prawnym decydowały w większym zakresie o obliczu kampanii wyborczej i wyniku wyborów. Kampania wyborcza w 2000 roku — trzecia z kolei kampania prezydencka w III Rzeczypospolitej rozgrywała się w warunkach najbardziej stabilnej od 1989 roku demokracji ale w niekorzystnej sytuacji społecznej i ekonomicznej, o czym świadczyły badania nastrojów społecznych i wskaźniki dotyczące finansów państwa.

Przemiany polityczne związane z procesem transformacji ustrojowej miały się ku końcowi. Rynek polityczny wykazywał symptomy stabilizacji. Kolejne wybory legitymi­zowały władzę i świadczyły o pełnej społecznej akceptacji demokratycznych reguł.

2 kwietnia 1997 roku uchwalono Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. Po wyborach parlamentarnych w tym samym roku zwycięskie ugrupowanie Akcja Wyborcza Solidar­ność oraz Unia Wolności (trzeci wynik wyborczy) stworzyły koalicyjny rząd, na którego czele stanął Jerzy Buzek. Opozycję w parlamencie stanowił Sojusz Lewicy Demokratycz­nej (druga największa siła polityczna), Polskie Stronnictwo Ludowe oraz Ruch Odbudowy Polski. Nastąpiła więc konsolidacja sił prawicowych oraz ugruntowanie siły i znaczenia znanych od kilku lat partii politycznych.

W 2000 roku powodem złych nastrojów społecznych i niezadowolenia obywateli był brak efektów reform zapoczątkowanych przez nowy rząd, rosnące bezrobocie, zmniej­szający się poziom rozwoju gospodarki oraz duża ilość konfliktów w obozie rządzącym. Brak porozumienia dotyczącego finansów państwa spowodował rok wcześniej odejście z rządu Unii Wolności.