Wstęp 3

Rozdział I. Socjologiczna definicja instytucji społecznej 5

Rozdział II. Państwowa Straż Pożarna jako Instytucja Bezpieczeństwa Publicznego 11
2.1. Statut 11
2.2. Cele 14
2.3. Funkcje 18
2.4. Środki działania 19

Rozdział III. Teorie konfliktu społecznego 21
3.1. Teoria konfliktu wg Ralph’a Dahrendorf’a 21
3.1.1. Definicja konfliktu 21
3.1.2. Funkcje konfliktu 26
3.2. Teoria konfliktu wg Lewis’a Coser’a 28
3.2.1. Definicja konfliktu 28
3.2.2. Funkcje konfliktu 29

Rozdział IV. Koncepcja badawcza 40

Rozdział V. Wyniki empiryczne badań własnych 48

Zakończenie 55

Bibliografia 61

Aneks 63

Wstęp

Dużą część naszego życia spędzamy w miejscu pracy – od siedmiu do ośmiu godzin przez pięć lub nawet więcej dni w tygodniu, przez okres od czterdziestu do czterdziestu pięciu lat. To około 100 tysięcy godzin naszej egzystencji! Znaczną część czasu przebywamy z innymi ludźmi. Niektóre osoby, z którymi pracujemy, dzielimy zainteresowania i aktywność zawodową, są także naszymi przyjaciółmi. Jak wynika z badań, mniej niż jedna czwarta naszych współpracowników jest przez nas uważana za przyjaciół, natomiast aż ponad połowa ludzi czynnych zawodowo nie znalazła przyjaźni w miejscu zatrudnienia. Koledzy z pracy to osoby, z którymi mamy kontakt z uwagi na charakter naszego zajęcia, a nie zawsze wybralibyśmy ich spontanicznie na naszych przyjaciół. Niemniej dobre relacje z nimi mogą stać się dla nas źródłem dużej satysfakcji i wsparcia, ich brak zaś często idzie w parze z przeżywaniem lęku, depresji i dolegliwości fizycznych. Kontakty bowiem, jeśli przybierają charakter konfliktów, mogą być przyczyną wielkiego stresu i niezadowolenia.

Konflikty w pracy nie są z pewnością niczym niezwykłym. Niewielkie nieporozumienia i gorące dyskusje są nieuniknionym elementem tego środowiska. W rzeczy samej owe antagonizmy mogą być bardzo produktywne i twórcze. Dość często rzeczywiście towarzyszy im duża satysfakcja zawodowa. Jeśli jednak nieporozumienia i różnice poglądów, prawdziwe czy wyimaginowane, wywołują złe uczucia, to mogą u osób ich doświadczających zaowocować niezadowoleniem i stresem. Zamiast podejmować próby ich rozwiązania, strony konfliktu go podtrzymują i doprowadzają do jego eskalacji. Często obserwuje się sytuacje, w których jedna strona stwarza trudności i jest jednocześnie zupełnie nieświadoma ich istnienia. Przykładem takiej osoby może być szef, bezpodstawnie krytykujący nasze wysiłki lub stawiający wygórowane wymagania, kolega nadużywający swojego autorytetu i odmawiający nam dostępu do informacji czy też klient żądający usług niemożliwych do zrealizowania.

Z kolei inne interakcje mogą być komplikowane niepożądanymi aluzjami seksualnymi lub wręcz otwartymi zalotami czy też dyskryminującymi uwagami i zachowaniem. Pierwszą reakcją na tego typu zachowania bywa obwinianie siebie i poczuwanie się do odpowiedzialności za ich pojawienie się. Niektóre formy krytyki czy napastowania bywają tak zaskakujące, że w danym momencie nie radzimy sobie z nimi i czujemy się jeszcze bardziej nieswojo. W efekcie wzbiera w nas gniew, zarówno na osobę, która sprowokowała tego typu sytuację, jak i na siebie, gdyż nie doprowadziliśmy do konfrontacji.
Niniejsza praca przedstawia źródła konfliktów między pracownikami, podaje przyczyny ich powstawania oraz proponuje możliwe sposoby radzenia sobie z nimi. Ważną rzeczą jest jednak uświadomienie sobie, że nie wszystkie konflikty można rozwiązać. Łatwo jest zgodzić się z istnieniem konfliktu w mało znaczących kwestiach. W sprawach ważnych i zasadniczych każda próba rozwiązania sporu wymaga wysiłku obu stron, jeśli ma doprowadzić do sukcesu.

W opracowaniu niniejszym podjęto próbę ukazania istoty konfliktów społecznych w Państwowej Straży Pożarnej. Taki też był cel zasadniczy opracowania.

Praca składa się z czterech rozdziałów:

Rozdział pierwszy to socjologiczna definicja instytucji społecznej.

Rozdział drugi to Państwowa Straż Pożarna jako Instytucja Bezpieczeństwa Publicznego: statut, cele, funkcje, środki działania.

Rozdział trzeci to teorie konfliktu społecznego: Teoria konfliktu wg Ralph’a Dahrendorf’a, Teoria konfliktu wg Lewis’a Coser’a.

Rozdział czwarty to koncepcja badawcza.

Rozdział piąty to wyniki empiryczne badań własnych.

Całość opracowania powstała w oparciu o literaturę fachową, artykuły prasowe, akty prawne źródła ze stron WWW oraz badania własne.