Wstęp 2
Rozdział I. Rynek pracy w świetle Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy 4
1.1. Podstawowe pojęcia 4
1.2. Polityka rynku pracy 8
1.3. Usługi i podmioty rynku pracy 12
1.4. Instrumenty rynku pracy 21
Rozdział II. Zatrudnienie i bezrobocie w świetle prawa pracy 28
2.1. Prawo pracy w polskim ustawodawstwie 28
2.2. Warunki zatrudnienia 34
2.3. Bezrobocie jako zagadnienie prawa pracy 39
2.4. Ochrona miejsc pracy a interes prawników, pracodawców i bezrobotnych 44
Rozdział III. Rynek pracy w powiecie wołomińskim 52
3.1. Ogólna charakterystyka gminy 52
3.1.1. Położenie i podział administracyjny 52
3.1.2. Ludność – demografia, struktura 53
3.1.3. Struktura gospodarki i ogólna charakterystyka sytuacji społeczno-gospodarczej 55
3.2. Rynek pracy w gminie 56
3.2.1. Wielkość zatrudnienia i skala bezrobocia 56
3.2.2. Dynamika rynku pracy 58
3.2.3. Zmiany w liczbie podmiotów gospodarczych 59
3.2.4. Ogólna ocena sytuacji – czynniki wpływające na zmianę poziomu bezrobocia 60
Zakończenie 65
Bibliografia 71
Spis wykresów 74
Wstęp
Masowe i szybkie pojawienie się bezrobocia na początku transformacji gospodarki polskiej było związane z wieloma czynnikami, w tym także załamaniem się produktu krajowego brutto. Można było zatem oczekiwać, że wraz z ożywieniem gospodarczym stopa bezrobocia zacznie się obniżać i jego zakres maleć. Takie zjawisko obserwujemy obecnie w Polsce. Jednak wiadomo, że część bezrobocia nie zanika wraz ze wzrostem produktu, ale utrzymuje się w dłuższym okresie w każdej z faz cyklu koniunkturalnego. Przedmiotem tej pracy jest kształtowanie się tego typu bezrobocia (zwanego także strukturalnym) w gospodarce polskiej lat dziewięćdziesiątych.
Zainteresowanie tym tematem wynika z kilku ważnych powodów. Po pierwsze, gospodarki w okresie transformacji poddawane są rozmaitym wstrząsom popytowym i podażowym, rezultatem czego może być duża skala niedopasowań na rynku pracy i pojawienie się bezrobocia strukturalnego. Po drugie, nie da się zmniejszyć tego typu bezrobocia wyłącznie poprzez szybki wzrost gospodarczy. Po trzecie, z uwagi na uporczywość występowania ten rodzaj bezrobocia niesie ze sobą najbardziej dolegliwe skutki ekonomiczne i społeczne tak na poziomie mikroekonomicznym, jak i makroekonomicznym, w tym dla cen, finansów publicznych, prywatyzacji, konkurencyjności gospodarki, bilansu płatniczego itd. Po czwarte, mało jest publikacji poświęconych strukturalnym aspektom bezrobocia w Polsce.
Pełne wyjaśnienie przyczyn utrzymywania się bezrobocia strukturalnego jest zadaniem niezwykle skomplikowanym w odniesieniu nie tylko do powstającej gospodarki rynkowej, jaką analizujemy w swojej pracy, ale także do krajów uprzemysłowionych. Także krótki okres nie pozwala na zastosowanie już znanych modeli do weryfikacji determinant tego bezrobocia.
W niniejszej pracy podjęto próbę ukazania istoty i charakterystyki nierównowagi na rynku pracy w powiecie wołomińskim. Taki też był zasadniczy cel opracowania.
Praca składa się z trzech rozdziałów:
Rozdział pierwszy to rynek pracy w świetle Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy: podstawowe pojęcia, instytucje rynku pracy, usługi rynku pracy, instrumenty rynku pracy.
Rozdział drugi to zatrudnienie i bezrobocie w świetle prawa pracy: prawo pracy w polskim ustawodawstwie, warunki zatrudnienia, bezrobocie jako zagadnienie prawa pracy, ochrona miejsc pracy a interes prawników, pracodawców i bezrobotnych.
Rozdział trzeci to rynek pracy w powiecie wołomińskim: ogólna charakterystyka gminy, rynek pracy w gminie.
Całość opracowania powstała w oparciu o literaturę fachową, artykuły prasowe, akty prawne oraz źródła ze stron WWW i badania własne.