WSTĘP 3
ROZDZIAŁ I. RYZYKO KREDYTOWE W DZIAŁALNOŚCI BANKU
1. Definicja i istota działania banku 5
2. Charakterystyka sektora bankowego w Polsce 10
3. Pojęcie ryzyka 15
3.1. Definicja ryzyka bankowego 15
3.2. Ryzyko strategiczne i operacyjne 18
3.3. Ryzyko kredytowe – nieodłączny element działalności banku 21
4. Charakteryzacja ryzyka kredytowego 23
4.1. Istota i rodzaje ryzyka kredytowego 23
4.2. Czynniki wpływające na poziom ryzyka kredytowego 28
5. Etapy zarządzania ryzykiem kredytowym 33
5.1. Identyfikacja i pomiar ryzyka 33
5.2. Wybór strategii zarządzania ryzykiem 38
5.3. Kontrola podejmowanych przedsięwzięć 41
ROZDZIAŁ II. NORMY PRAWNE OGRANICZAJĄCE RYZYKO
1. Dywersyfikacja portfela kredytowego banku 42
1.1. Ustawowe limity koncentracji zaangażowania – dywersyfikacja podmiotowa 42
1.2. Dywersyfikacja portfela wg kryteriów nadzoru bankowego 43
2. Wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego oraz z tytułu przekroczenia limitu koncentracji zaangażowania i limitu dużych zaangażowań 51
2.1. Obliczanie wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego 51
2.2. Obliczanie wymogu kapitałowego z tytułu przekroczenia limitu koncentracji zaangażowań i limitu dużych zaangażowań 53
ROZDZIAŁ III. REZERWY CELOWE NA NALEŻNOŚCI
3.1. Zasady klasyfikacji należności 55
3.2. Zasady tworzenia rezerw celowych 56
3.3. Ryzyko na rezerwy ogólne 58
3.4. Rekomendacje nadzoru finansowego 60
ZAKOŃCZENIE 63
BIBLIOGRAFIA 65
SPIS TABEL 68
WSTĘP
Nasze codzienne doświadczenie potwierdza, że osiąganie założonych celów zawsze jest niepewne. Ciągle towarzyszy nam obawa – u jednych silniejsza, u innych słabsza – że może się nie udać. Zakres tej niepewności jest różny w odmiennych obszarach aktywności. Podstawowa różnica pomiędzy różnymi działaniami polega na różnych uwarunkowaniach rezultatu naszej aktywności. Chodzi o możliwości zdefiniowania charakteru zdarzenia i opisania go w mierzalny sposób. Istotna jest też znajomości zachowań w długim szeregu podobnych, wcześniejszych zdarzeń. Jeśli z podobnymi zdarzeniami mieliśmy do czynienia wiele razy, to doświadczenie podpowiada nam, jaki będzie dalszy ciąg. Dlatego w jednych obszarach jesteśmy w stanie, lub mamy takie poczucie, dość dokładnie przewidzieć rezultat naszych działań, a w innych możliwość taka jest bardzo ograniczona.
W odniesieniu do banków ryzyko bankowe definiowane jest z punktu widzenia celów, którymi są w tym przypadku: optymalny wynik finansowy, bezpieczeństwo oraz płynność. Oczywistym jest fakt, iż w krótkiej perspektywie czasowej cele te bywają bardzo często ze sobą sprzeczne, o czym przekonać się można spoglądając chociażby na instrumenty finansowe, w przypadku których wzrost rentowności pociąga ze sobą zawsze obniżenie prawdopodobieństwa uzyskania świadczenia z nich wynikającego. Jeżeli cele banku rozpatrywane są jednak w wymiarze strategicznym, długookresowym, to zaczynają być w pewnym stopniu ze sobą komplementarne, a ich umiejętne równoważenie pozwala uniknąć sytuacji ewidentnie zagrażających egzystencji banku, do jakich zaliczyć można utratę zdolności do terminowego wywiązywania się ze zobowiązań oraz powstanie strat finansowych pochłaniających fundusze własne, co grozi upadłością banku.
W związku z powyższym celem niniejszej pracy było ukazanie istoty optymalizacji ryzyka kredytowego w polskim sektorze bankowym.
Praca składa się z trzech rozdziałów.
W rozdziale pierwszym ukazano ryzyko kredytowe w działalności banku. Na wstępie zdefiniowano pojęcie banku oraz przedstawiono jego istotę działania. Następnie scharakteryzowano sektor bankowy w Polce. W rozdziale przedstawiono także pojęcie ryzyka. Zdefiniowano ryzyko bankowe, ryzyko strategiczne i operacyjne oraz ryzyko kredytowe jako nieodłączny element działalności banku. Scharakteryzowano także ryzyko kredytowe, ukazano jego istotę, rodzaje oraz czynniki wpływające na poziom ryzyka kredytowego. Przedstawiono również etapy zarządzania ryzykiem kredytowym z uwzględnieniem jego identyfikacji i pomiaru, wyboru strategii zarządzania ryzykiem oraz kontroli podejmowanych przedsięwzięć.
W rozdziale drugim ukazano normy prawne ograniczające ryzyko. Przedstawiono dywersyfikację portfela kredytowego banku z uwzględnieniem ustawowych limitów koncentracji zaangażowania oraz dywersyfikacji portfela wg kryteriów nadzoru bankowego. W rozdziale drugim przedstawiono także wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego oraz z tytułu przekroczenia.
W rozdziale trzecim omówiono rezerwy celowe na należności. Przedstawiono zasady klasyfikacji należności oraz zasady tworzenia rezerw celowych. Ukazano także ryzyko na rezerwy ogólne oraz rekomendacje nadzoru finansowego.
Praca została przygotowana w oparciu o dostępną literaturę fachową, raporty i artykuły zamieszczone w prasie i w internecie oraz w oparciu o aktualne akty prawne.