Wstęp 2
Rozdział 1. Źródła finansowania małych i średnich przedsiębiorstw 4
1.1. Definicja i rodzaje małych i średnich przedsiębiorstw 4
1.2. Istota procesu finansowania przedsiębiorstwa 14
1.3. Rodzaje finansowania 20
Rozdział 2. Wybór źródeł finansowania MŚP 25
2.1. Podstawowe kryteria wyboru źródeł finansowania 25
2.2. Czynniki warunkujące wybór źródeł finansowania 30
2.3. Szanse i zagrożenia występujące przy wyborze źródeł finansowania 36
Rozdział 3. Kredyt bankowy jako źródło finansowania małych i średnich przedsiębiorstw 46
3.1. Pojęcie i rodzaje kredytów 46
3.2. Kredyty obrotowe 53
3.3. Kredyty inwestycyjne 57
3.4. Umowa kredytowa i jej realizacja 59
Rozdział 4. Kredytowania działalności gospodarczej na przykładzie ofert Banku Pekao S.A. oraz PKO PB 65
4.1. Finansowanie działalności bieżącej – Produkt Banku Pekao S.A 65
4.1.1. Limit debetowy 65
4.1.2. Kredyt w rachunku bieżącym 66
4.1.3. Kredyt Zaliczka 67
4.1.4. Kredyt obrotowy w rachunku kredytowym 67
4.1.5. Karta kredytowa MasterCard Business 68
4.2. Finansowanie inwestycji 69
4.2.1. Kredyt inwestycyjny 69
4.2.2. Prosty kredyt inwestycyjny SIL 69
4.2.3. Prosty kredyt inwestycyjny na zakup środków transportu Auto SIL 70
4.2.4. Kredyt „Hipoteka dla Firm” 70
4.2.5. Kredyt „Unia” – nowa perspektywa finansowa 71
4.2.6. Kredyty preferencyjne (ARiMR) 71
4.3. Kredyty i pożyczki – Produkt Banku PKO BP 72
4.3.1. Oferta dla młodych 72
4.3.2. Oferta dla klientów indywidualnych 73
4.3.3. Oferta dla firm 75
Zakończenie 77
Bibliografia 82
Spis tabel i rysunków 86
Załączniki 87
Wstęp
Małe i średnie przedsiębiorstwa jako kategoria ekonomiczna stały się przedmiotem zainteresowania nauk ekonomicznych w Polsce w latach dziewięćdziesiątych. Było to naturalną konsekwencją procesu transformacji gospodarczej, w wyniku którego obok dużych przedsiębiorstw państwowych zaczęły powstawać przedsiębiorstwa małe i średnic, tworząc podstawy prywatnego sektora w gospodarce.
Powstanie sektora MSP wywołało wiele skutków ekonomicznych i społecznych. Po pierwsze, zainicjowano dyskusję nad definicją i klasyfikacją małych i średnich przedsiębiorstw. Istniejąca marginalna sprawozdawczość GUS nie przystawała do klasyfikacji krajów Unii Europejskiej, a to ograniczało możliwości i jakość badań oraz utrudniało dokonywanie porównań międzynarodowych i obserwowanie tendencji w ich rozwoju. Po drugie, zdefiniowanie oraz pomiar małych i średnich przedsiębiorstw stanowiły punkt wyjścia do badań nad problematyką ich funkcjonowania.
Zaczęto systematyzować uwarunkowania i bariery rozwoju MSP oraz zwracać uwagę na ograniczone źródła finansowania, coraz bardziej skomplikowane regulacje prawne, politykę podatkową i wysokie koszty pracy. Po trzecie, w wyniku napływającej do Polski pomocy zagranicznej w postaci funduszy, fundacji, pożyczek czy specjalistycznych kursów i szkoleń powstała, z jednej strony, potrzeba formułowania polityki ekonomicznej przez państwo i władze lokalne oraz, z drugiej strony, konieczność przygotowania przedsiębiorców do funkcjonowania w realiach gospodarki rynkowej. Pojawiła się zatem potrzeba badań nad problemem zakresu i skuteczności ingerencji państwa w sektorze MSP oraz profesjonalizacji spontanicznej przedsiębiorczości przez organizację obsługi i monitorowania przedsiębiorstw tej wielkości. Po czwarte, zaczęto stopniowo poszerzać ten obszar badawczy o problemy kapitału ludzkiego, kultury przedsiębiorstwa, innowacji, budowania przewagi konkurencyjnej MSP, formułowania strategii marketingowych czy stosowania nowoczesnych metod zarządzania.
Innowacje, a zwłaszcza tzw. nieustająca innowacyjność, są podstawą budowania strategii przetrwania przedsiębiorstwa, zwłaszcza w warunkach gospodarki opartej na wiedzy.
Postawy innowacyjne właścicieli małych i średnich przedsiębiorstw przejawiają się również w ich otwartości na nowoczesne techniki zarządzania. Warto zastanowić się nad możliwościami zastosowania Internetu jako narzędzia promocji w małych firmach. Ze względu na ograniczony, w porównaniu z dużymi przedsiębiorstwami, dostęp do kapitału MSP powinny w swoich strategiach marketingowych świadomie i zdecydowanie wykorzystywać dostęp do przestrzeni internetowej. Efektywność promocji MSP poprzez Internet w znacznej mierze opiera się na umiejętności konstruowania profesjonalnej witryny WWW.
Funkcjonowanie małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza innowacyjnych, związane jest immanentnie z jakością zasobów pracy, znajdującą wyraz w kompetencjach pracowników. Problemy harmonizacji wysokich standardów procesów wytwórczych i kompetencji zatrudnionych są przedmiotem wielu prac naukowych.
Brak środków finansowych utrudnia lub wręcz uniemożliwia przedsiębiorstwom prowadzenie bieżącej działalności gospodarczej. Bez własnych pieniędzy (własnego kapitału) bądź dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania firmy nie mogą też podejmować żadnych przedsięwzięć inwestycyjnych, które są konieczne dla ich długofalowego rozwoju. Całokształt działań powodujących dopływ do przedsiębiorstwa środków pieniężnych niezbędnych do jego bieżącego funkcjonowania i rozwoju w dłuższej perspektywie czasowej nazywamy finansowaniem działalności gospodarczej. Temu zagadnieniu poświęcona jest niniejsza praca.
Opracowanie składa się z czterech rozdziałów:
W pierwszym rozdziale przedstawiono źródła finansowania małych i średnich przedsiębiorstw: definicja i rodzaje małych i średnich przedsiębiorstw, istota procesu finansowania przedsiębiorstwa, rodzaje finansowania.
Rozdział drugi to wybór źródeł finansowania MŚP: podstawowe kryteria wyboru źródeł finansowania, czynniki warunkujące wybór źródeł finansowania, szanse i zagrożenia występujące przy wyborze źródeł finansowania.
Rozdział trzeci to kredyt bankowy jako źródło finansowania małych i średnich przedsiębiorstw: pojęcie i rodzaje kredytów, kredyty obrotowe, kredyty inwestycyjne oraz umowa kredytowa i jej realizacja.
Rozdział czwarty to kredytowanie działalności gospodarczej na przykładzie ofert Banku Pekao S.A oraz PKO PB: finansowanie działalności bieżącej – Produkt Banku Pekao S.A., finansowanie inwestycji oraz kredyty i pożyczki – Produkt Banku PKO BP.
Praca powstała w oparciu o literaturę fachową, artykuły prasowe, akty prawne oraz źródła ze stron WWW i materiały wewnętrzne opisywanych banków.