Wstęp 3

Rozdział I. Istota i pojęcie motywacji 5
1.1. Definicja motywacji 5
1.2. Prekursorzy i przedstawiciele szkoły behawioralnej 7
1.3. Przedmiot i zakres badań zachowań organizacyjnych 12
1.4. Model motywacji pracowników 19
1.5. Teorie motywacji 23

Rozdział II. Systemy motywacji w organizacjach 26
2.1. Praca i problematyka motywowania do pracy 26
2.2. Tradycyjne modele systemu motywowania 28
2.3. Nowoczesne koncepcje motywowania 32
2.4. Sposoby diagnozowania systemu motywowania 39

Rozdział III. Formy motywacji 47
3.1. Płace jako instrument oddziaływania motywacyjnego 47
3.2. Kontrakty menedżerskie jako narzędzie motywowania kierownictwa i specjalistów 54
3.3. Szkolenia jako formy motywacji 61
3.4. Motywacyjne aspekty organizacji czasu pracy 64

Rozdział IV. Badanie form motywowania pracowników w banku X 68
4.1. Wprowadzenie metodologiczne 68
4.2. Problemy i hipotezy badawcze 69
4.3. Metody, techniki i narzędzia badawcze 76
4.4. Organizacja i przebieg badań 81

Rozdział V. Formy motywowania pracowników w Banku X 83
5.1. Charakterystyka Banku X 83
5.2. Wyniki badań 85
5.3. Podsumowanie i wnioski z badań 101

Zakończenie 104
Bibliografia 106
Spis tabel 111
Spis rysunków 112
Spis wykresów 113
ANEKS 114

Wstęp

Ludzkie motywacje są skomplikowane, a nawet zawiłe i trudno je klasyfikować do jednego modelu czy tworzyć jeden uniwersalny model lub wymyślić jedną uniwersalną teorię. Ale jakiekolwiek podejścia cząst­kowe, fragmentaryczne, bardziej ogólne czy szczegółowe w sumie przyczyniają się do większego zrozumienia tej skomplikowanej materii i problemu. Motywacja jako pojęcie ogólne zawiera się w słowach: „intencja, zamiar, chęć, pragnienie, życzenie, zainteresowanie czymś”. Wszystkie te odczucia wyzwalają w człowieku gotowość do realizowania określonych celów, która może wynikać z uprzedniej analizy lub jest mniej uświadamiana. Motywacja powstaje, gdy człowiek czegoś potrzebuje i ma możliwość zaspokojenia potrzeby przez określoną aktywność oraz gdy zaistnieją warunki do powodzenia podjętych działań.

Życie człowieka bez motywacji nie miałoby sensu. Ludzie chcą dbać o zdro­wie, uczyć się, być sytymi, mieć gdzie mieszkać, pracować. Motywacja wprawia człowieka w ruch i skłania go do różnych działań, w zależności od tego, jaki cel chce osiągnąć. Działania mogą być jednorazowe, wymagać małego lub większego wysiłku, powtarzalne czy ciągłe, np. praca zawodowa, obowiązki w życiu osobis­tym czy rodzinnym. Motywacja stanowi chęć robienia czegoś, wynikająca z we­wnętrznych motywów. Jest to więc suma wszystkiego, co popycha do działania. Powstaje jako impuls na niezaspokojoną potrzebę. Motywacja zatem obejmuje zespół czynników natury psychicznej, umysłowej i fizjologicznej człowieka uruchamiających i organizujących zachowanie człowie­ka ukierunkowane na osiągnięcie konkretnego celu. Człowiek może sam siebie motywować lub być motywowany przez innych – rodzinę, pracodawcę, przyjaciół.

Człowiek jest najważniejszą wartością organizacji, nawet w erze zaawan­sowanych technologii. Bez kompetentnego personelu trudno dążyć do ambitnych celów i osiągać sukcesy na rynku. Współczesny pracownik musi być wysoce wydajny, skuteczny w działaniu i przynosić organizacji ewidentne korzyści.

Celem pracy jest zaprezentowanie form motywowania pracowników w banku X.

Praca składa się z pięciu rozdziałów.

W pierwszym rozdziale opisana jest istota i pojęcie motywacji, a więc: definicja motywacji, prekursorzy i przedstawiciele szkoły behawioralnej, przedmiot zachowań organizacyjnych, model motywacji pracowników oraz teorie motywacji.

W drugim rozdziale przedstawione są systemy motywacji w organizacjach, a więc: praca i problematyka motywowania do pracy, tradycyjne modele systemu motywowania, nowoczesne koncepcje motywowania oraz sposoby diagnozowania systemu motywowania.

W trzecim rozdziale zaprezentowane są formy motywacji, a więc: płace jako instrument oddziaływania motywacyjnego, kontrakty menedżerskie jako narzędzie motywowania kierownictwa i specjalistów, szkolenia jako formy motywacji oraz motywacyjne aspekty organizacji czasu pracy.

Czwarty rozdział zawiera badanie form motywowania pracowników w banku X, a więc: wprowadzenie metodologiczne, problemy i hipotezy badawcze, metody, techniki i narzędzia badawcze oraz organizacja i przebieg badań.

W piątym rozdziale przedstawiona jest charakterystyka banku X oraz wyniki badań, jak również podsumowanie i wnioski z badań.

Praca napisana została w oparciu o dostępną literaturę przedmiotu oraz badania własne.

Praca zawodowa stanowi jedną z podstawowych sfer życia ludzi. Wymaga poświęcania czasu i energii. Może być ona ważnym, autotelicznym źródłem motywacji, jeśli przynosi satysfakcję. Pytanie, co należy robić, aby pracownik w pełni wykorzystywał w pracy swoje uzdolnienia i energię twórczą, jest niezwyk­le istotne. Należy zatem szukać coraz doskonalszych sposobów i form motywowa­nia, mając na uwadze różne sytuacje zawodowe i ich szerokie uwarunkowania. Wszystkim organizacjom powinno zależeć na stosowaniu akceptowanych przez pracowników instrumentów pobudzania do pracy. Jednak wymaga to zrozumienia motywacji, a więc tego, co wywołuje i stymuluje zachowania, nie tylko przez kierownictwo organizacji, lecz także samych pracowników. Zadaniem dobrych kierowników jest nieustanne poszukiwanie nowych środków motywowania, tak aby praca była dla ludzi radością, a nie trudnym obowiązkiem.

Motywacja miała i zawsze będzie mieć ogromne znaczenie dla ludzi, bo nadaje sens ich życiu. Jest to złożone zagadnienie, ponieważ zachowanie ludzkie jest skomplikowane i nie zawsze zrozumiałe. Dużo trzeba poznać, wiedzieć i samemu doświadczyć, aby pojąć sztukę motywowania i umieć ją dobrze stosować w praktyce. Jest to zadaniem kierowników, ocenianym przez pryzmat jakości ich relacji z własnymi pracownikami. Prawdziwa tajemnica motywacji polega na stwarzaniu takich warunków w środowisku pracy, aby ludzie czuli się wolni od wpływów zniechęcających i niszczących ich dobre chęci.