WSTĘP 2
ROZDZIAŁ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA CONTROLLINGU 4
1.1. Pojęcie kontroli finansowo-księgowej 4
1.2. Pojęcie i istota controllingu 10
1.3. Zasady controllingu 13
1.4. Klasyfikacja controllingu 16
1.5. Pojęcie i funkcje controllingu bankowego 19
ROZDZIAŁ II. ELEMENTY CONTROLLINGU W BANKU 24
2.1. System planowania 24
2.2. System rachunkowości 29
2.3. System kontroli planowania i budżetowania 33
2.4. System informacji i sprawozdawczości 37
2.5. Elementy wspierające system controllingu 39
ROZDZIAŁ III. ORGANIZACJA CONTROLLINGU BANKOWEGO 45
3.1. Determinanty organizacji controllingu w banku 45
3.2. Ocena rentowności banku 47
3.3. Metody wyznaczania marż odsetkowych 55
3.4. Rachunek kosztów standardowych 61
3.5. Ocena działalności efektywności oddziałów banku 65
ZAKOŃCZENIE 68
BIBLIOGRAFIA 70
SPIS RYSUNKÓW I TABEL 75
WSTĘP
Bank jest podmiotem, którego działalność koncentruje się na pozyskaniu środków pieniężnych od bardzo wielu podmiotów, wykorzystaniu pozyskanych środków na udzielanie kredytów i lokowanie w inne aktywa oraz na wykonywaniu na zlecenie klientów dyspozycji płatniczych i innych operacji finansowych.
Funkcjonowanie banków w Polsce jest ściśle regulowane przepisami prawa, wśród których nadrzędny charakter ma ustawa Prawo bankowe . Stanowi ona, że bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
Warto zauważyć, że banki na przełomie ostatnich lat mają do czynienia z dynamicznie zmieniającym się otoczeniem. Zarówno wzrastająca konkurencja, jak również większe oczekiwania klientów, a także stosowanie coraz nowszych technologii zmuszają banki do poszukiwania sposobów obniżania kosztów, podnoszenia jakości świadczenia usług oraz stosowania efektywniejszych rozwiązań organizacyjnych. Można powiedzieć, że utrzymanie pozycji na rynku wymaga szybkości i elastyczności działania, a to z kolei – zatarcia sztywnych służbowych hierarchii oraz decentralizacji zarządzania. Przekazanie uprawnień decyzyjnych na najniższe szczeble organizacji banku stwarza nie tylko szansę efektywnego działania, lecz także zagrożenia. Oczywista staje się potrzeba posiadania przez bank skutecznego systemu informacji, koordynacji oraz kontroli. W tej sytuacji pomocny staje się dobrze zorganizowany controlling bankowy.
W związku z powyższym celem niniejszej pracy było omówienie problematyki controllingu bankowego. Praca składa się z trzech rozdziałów.
W rozdziale pierwszym dokonano ogólnej charakterystyki controllingu. Na wstępie zdefiniowano pojęcie kontroli finansowo-księgowej oraz pojęcie controllingu. Przedstawiono także istotę controllingu, jego zasady oraz dokonano podstawowej klasyfikacji controllingu. Pod koniec rozdziału zdefiniowano pojęcie controllingu bankowego oraz zaprezentowano jego podstawowe funkcje.
W rozdziale drugim ukazano elementy controllingu w banku. Kolejno omówiono system planowania, system rachunkowości, system kontroli planowania i budżetowania, oraz system informacji i sprawozdawczości. Pod koniec rozdziału omówiono elementy wspierające system controllingu.
W rozdziale trzecim dokonano analizy organizacji controllingu bankowego. Rozważania rozpoczęto od ukazania determinantów organizacji controllingu w banku. W dalszej części omówiono ocenę rentowności banku przy wykorzystaniu podstawowych wskaźników. Przedstawiono także metody wyznaczania marż odsetkowych oraz rachunek kosztów standardowych. Pod koniec rozważań omówiono istotę oceny działalności efektywności oddziałów banku.
Praca została napisana w oparciu o dostępną literaturę fachową, raporty i artykuły zamieszczone w prasie i w internecie oraz w oparciu o aktualne akty normatywne i prawne.